-
On Yıl Primle Emeklilik: 15 yıl süreyle ve 3600 gün prim ödemiş olanlar, kısmi emeklilik hakkını elde edebilirler. Bu durumda kadınlar için emekli olma yaş sınırı 58, erkekler için ise 60 olarak belirlenmiştir. Bu şartlar, 9 Eylül 1999 tarihinden önce sigorta girişi olanlar için geçerlidir. Sonrasındaki tarihlerde ise prim süresi 4500 güne, sigortalılık yılı ise 25 yıla çıkmaktadır.
-
Malulen Emeklilik: İş yapabilme yeteneğini en az yüzde 60 oranında kaybetmiş olanlar malulen emekli olabilirler. Bu durum için en az 1800 gün prim ödemiş olmak ve SGK'dan alınmış sağlık raporu gerekmektedir. Malulen emeklilik için yaş sınırı aranmamaktadır.
-
Anne Çocukları Üzerinden Borçlanma: Kadın çalışanlar için, çocukları üzerinden prim borçlanması yapma fırsatı bulunmaktadır. Bu borçlanma sayesinde anneler, 3 çocuğa kadar olan süreleri için 2160 gün (yaklaşık 6 yıl) erken emeklilik hakkını kazanabilirler. Ancak çocukların sigorta başlama tarihinden önce doğmuş olmaları gerekmektedir. Ayrıca, staj yapan anneler için de staj sonrası doğan çocuklar için yapılan borçlanma işe giriş tarihini geri çekebilir.
-
Askerlik Borçlanması: Erkek çalışanlar için askerlik süreleri, emeklilik yaşını ve prim kazanımını etkileyebilir. Askerlik süresi önceden borçlanılabilir ve bu şekilde işe giriş tarihi geriye çekilerek erken emeklilik imkanı sağlanabilir.
-
Engelli Emeklilik: En az yüzde 40 engellilik oranına sahip olan çalışanlar, yaş şartına bakılmaksızın vergi indirimi alarak emekli olabilirler. Bu durumda en az 15 yıl süreyle ve 3600 gün prim ödemiş olmak gerekmektedir. İşe giriş tarihine göre prim süresi 18 yıl ve 4680 güne kadar çıkabilir. Engelli emeklilik hakkından yararlananlar çalışmaya devam edebilir ve maaşları kesilmez.
-
Yıpranma Payı: Ağır işlerde çalışan meslek grupları, yıpranma payı sayesinde emeklilik yaşını ve prim süresini düşürebilirler. Eklenen prim süresinin yarısı kadar yaş şartından düşülür.
-
Anneye Prim Avantajı: Muhtaç derecede engelli çocuğu olan anneler, primlerinin dörtte birini toplam primlere ekleyebilirler. Bu eklenen süre, yaş şartından da düşülür. Bu sayede anneler erken yaşta emekli maaşı alabilirler.
Her bir durum için ayrıntılı hesaplamalar ve başvuru şartları bulunmaktadır. Bu nedenle emeklilik sürecini tam olarak anlamak ve gerektiğinde uzman bir mali danışmandan yardım almak önemlidir. Emeklilik hesaplamaları için Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile iletişime geçmek de faydalı olacaktır.
TAKA/NEZİHA ÇAKIROĞLU