Bağımlılık asla alışkanlık değildir. Örneğin; akşam yatmadan dişleri fırçalamak alışkanlıktır. İstendiğinde bırakılabilir, ara verilebilir. Bağımlılık, kişinin maddi ve manevi zararlarına rağmen maddeyi veya eylemi bırakamamasıdır.
Fiziksel ve psikolojik bağımlılık ve ikisinin de beraber olduğu bağımlılık türleri vardır.
Kumar bağımlılığı
Sigara bağımlılığı
Alkol bağımlılığı
Uyuşturucu madde bağımlılığı
Teknoloji bağımlılığı
olarak genel bir bölümleme yapabiliriz. Elbette ayrıntılar var mesele uyuşturucu madde türlerinde esrar, eroin, amfetamin gibi sınıflandırmalar yapılabilir. Farklı klasmanlara da değinilebilir spor bağımlılığı, yeme bağımlılığı gibi ancak bu genel sınıflandırmalar üzerinden bilgilenmemiz yeterli olacaktır.
Bağımlılıkların genel olarak kısır döngüsü, Yeşilay’ın internet sitesinde (www.yesilay.org.tr) çok güzel bir şekilde gösterilmiş.
KUMAR BAĞIMLILIĞI
Davranışsal bir bağımlılık türüdür. DSM-5 (Ruhsal bozuklukların tanısal ve istatistiksel el kitabı) kriterlerine göre 12 ay boyunca artan miktarlarda para ile kumar oynamak, kumar oynama davranışını sınırlandıramamak ve/veya sonlandıramamak, sosyal hayatı sekteye uğratacak tüm günlük hayatın önüne geçecek şekilde kumar oynamaya öncelik vermek, maddi zararlarına ve aile ilişkilerini bozmasına rağmen zihninin sürekli kumar oynama ile meşgul olması durumlarının en az üçü bulunuyorsa kişi, kumar bağımlısıdır. Psikiyatrik olarak kumar bağımlılığı, bir dürtü-kontrol bozukluğudur.
Kumar bağımlılığı, çevrimiçi-internet üzerinden yasa dışı sitelerin artmasıyla cinsiyet ayırt etmeden doğru orantılı olarak artmıştır.
Kumar bağımlıları:
Heyecanı yeniden yaşamak için her seferinde daha büyük oynar.
Oynayamadığında ya da kısıtlamaya çalıştığında çabuk sinirlenir, huzursuzlaşır.
Kumar oynadığını gizlemek için yalan söylerler.
Kaybettiğini geri almak için kaybedeceğini bile bile tekrar oynar.
Suçlu ve çaresiz hissettiği anlarda dahi oynar.
Aile ilişkilerini, evlilik hayatını ve iş olanaklarını gözünü kırpmadan tehlikeye atar.
Maddi sıkıntılar yaşadığı için birikim yapamaz, borç alarak yaşar çoğu zaman borcuna sadık kalamaz.
NASIL YARDIMCI OLABİLİRİM?
Kumar bağımlısı olan kişi öncelikle bunun normal bir durum olmadığını, bağımlılık geliştirdiğini anlamalıdır. ’FARKINDALIK’ büyük fark yaratır. Uzman kişilerden destek almak yapabileceğimiz en iyi şeydir. Aynı evi paylaştığımız birinde bu sorun varsa aşağıdaki hususlara dikkat edebiliriz:
ALO 115- YEŞİLAY /AMATEM (REŞİT BİREYLER İÇİN)-ÇEMATEM (REŞİT OLMAYAN BİREYLER İÇİN )hattı aranabilir. Gerekli destek, psikolog ve psikiyatristlerle verilmektedir.
TRABZON AMATEM iletişim: 04622302300
Kumarla ilgili oluşturduğu arkadaş ortamlarından, kumarla ilgili şu zaman şu kadar kazandım şurda şu kadar kaybettim gibi boş muhabbetlerden ve tartışmalardan uzak tutulmalıdır.
Kredi kartları ve ATM kartları bağımlıya verilmemeli, günlük ihtiyacı kadar nakit para bulundurulmalıdır.
Kumarı akla getirebilecek tüm internet siteleri, piyango biletleri satış ofisleri, ganyan bayileri ve reklamları dahil uzak tutulmalıdır.
Yaşam tarzında ufak değişiklikler yapılarak, farklı meşguliyetlerle ve hobilerle bu bağımlı eylem sorunundan büyük ölçüde uzaklaşmasını sağlamalıyız.
TOPLUMSAL BİR SORUN OLAN KUMAR BAĞIMLILIĞI HER BİN KİŞİDEN BEŞİNDE GÖRÜLMEKTE OLAN ÇOK CİDDİ BİR MADDİ-MANEVİ KAYIPTIR. DİNİMİZCE DE HARAMDIR. HER HATADAN DÖNÜŞ VE ARINMA VARDIR. BUNALIMA GİRMEDEN HAYATI KENDİMİZE ZİNDAN ETMEDEN YAŞAMAK MÜMKÜN YETER Kİ FARKEDELİM VE KARARLI OLALIM.
Haftaya ‘MADDE BAĞIMLILIĞI’
Sağlıklı, mutlu haftalar dilerim.
