Trabzon Çay Üretiminde Zirvede
Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü Müdürlüğü tarafından yayımlanan 2023 yılı çay raporu, Türkiye’nin en verimli çay üretiminin Trabzon’da yapıldığını ortaya koydu. Türkiye’de çay üretiminin ağırlıklı olarak Rize, Trabzon, Artvin ve Giresun illerinde gerçekleştirildiği belirtilirken, 2022 verilerine göre Trabzon 1.884 kg/da verimle ilk sırada yer aldı. Trabzon’u 1.634 kg/da ile Giresun, 1.547 kg/da ile Rize takip etti.
Çay Alanları Genişliyor
Raporda, Türkiye’de çay ekim alanlarında son beş yılda önemli bir değişim yaşanmadığı ifade edilirken, 2018’de 781 bin da olan ekim alanının 2022’de %1,4 artarak 792 bin da seviyesine çıktığı bildirildi. Çay üretiminin büyük ölçüde Karadeniz bölgesine yayılmış olması, bu bölgelerin ekonomisi için büyük önem taşıyor.
Çay Tüketiminde Türkiye Dünya Birincisi
Türkiye, kişi başına düşen yıllık çay tüketiminde dünya lideri konumunda. Rapora göre, son beş yılda Türkiye’de kişi başına 14-15 kg yaş çay, 3,5-4 kg kuru çay tüketiliyor. Bu yüksek tüketim oranları, Türkiye’nin çay üretiminde sürdürülebilir politikalar geliştirmesini zorunlu kılıyor.
Rusya-Ukrayna Savaşı İhracata Yaramış
Raporda ayrıca, Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle ithalatçı ülkelerin Türkiye’ye yönelmesinin, çay ihracatını artırdığı belirtildi. 2022/23 döneminde Türkiye’den 13.297 ton çay ihraç edilirken, en büyük alıcı ülke Belçika oldu. Belçika’yı Gürcistan ve KKTC takip etti.
Çay Tarımı Küçük Aile İşletmeleriyle Sürüyor
Türkiye’de çay tarımının büyük ölçüde küçük aile işletmeleri tarafından yürütüldüğü ve üreticilerin %74’ünün 5 da altındaki alanlarda üretim yaptığı açıklandı. Çay üretiminin sürdürülebilirliği için ihracat pazarlarının korunmasının hayati önem taşıdığı vurgulandı.
Yabancı Menşeli Çayların Tüketimi Dikkat Çekiyor
Türkiye’de her yıl yaklaşık 25 bin ton yabancı menşeli çay tüketiliyor. Özellikle Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde bu çaylara olan ilgi, yerli üretim üzerindeki baskıyı artırıyor. Türkiye’de yıllık 290-320 bin ton kuru çay tüketilirken, bunun %10-15’ini ithal çaylar oluşturuyor.
