Kahverengi Kokarca: Türkiye’nin Fındık Üretimine Büyük Tehdit
Dünya fındık üretiminde lider olan Türkiye, kahverengi kokarca (Halyomorpha halys) adlı zararlıyla mücadele ediyor. Bu böcek, bitkilerin özsuyunu emerek fındıkta kararma ve kalite kaybına neden oluyor. Karadeniz Bölgesi’nde hızla yayılan zararlı, üreticilerin iç ve dış pazarda rekabet gücünü azaltıyor.
Son 10 yılda Türkiye, fındık ihracatından 20 milyar 789 milyon dolar gelir elde etti. Ancak kahverengi kokarca tehdidi, bu kazancı ciddi şekilde tehlikeye atıyor.
Kahverengi Kokarca Nasıl Zarar Veriyor?
- Bitkilerin özsuyunu emiyor: Meyve ve yaprakların gelişimini engelleyerek verim kaybına yol açıyor.
- Kaliteyi düşürüyor: Fındıkta kararma ve iç doluluk sorunlarına neden oluyor.
- Hızlı üreme kapasitesi: Yayılımı durdurmak için daha etkili önlemler alınmasını gerektiriyor.
Gizem Bursa’dan Kritik Uyarılar
Ekonomi köşe yazarı Gizem Bursa, kahverengi kokarca tehdidinin önemini şu sözlerle vurguladı:
“Türkiye’nin dünya fındık piyasasındaki liderliği yalnızca üretim miktarına değil, kaliteli ürüne dayanıyor. Ancak kahverengi kokarca bu kaliteyi tehdit ediyor. Üreticilerin yalnız bırakılmaması şart.”
Bursa, çözüm yollarını şöyle sıraladı:
- Feromon tuzakları: Zararlıları çekip yakalayan çevre dostu bir yöntem.
- Biyolojik mücadele: Doğal dengeyi bozmadan zararlıları kontrol altına alıyor.
- Eğitim programları: Çiftçilerin zararlılarla etkin mücadele edebilmesi için bilgilendirme şart.
Bütüncül Yaklaşım Şart
Türkiye’nin fındık ihracatındaki gücünü koruyabilmesi için:
- Devlet, üreticiler ve özel sektörün iş birliği yapması
- Sivil toplum kuruluşlarının desteği
- Modern mücadele yöntemlerinin yaygınlaştırılması gerekiyor.
Kahverengi kokarca tehdidi, yalnızca tarımsal üretimi değil, Türkiye’nin 20 milyar dolarlık fındık ihracatını da riske atıyor. Üreticilerin bu zararlıya karşı güçlü ve organize bir şekilde mücadele etmesi, ülke ekonomisinin geleceği için kritik öneme sahip.
