L. Pasteur’ün, ölüm günü olan 28 Eylül, Dünya Kuduz Günü olarak anılıyor. Bu gün, Küresel Kuduz Kontrolü İttifakı, GARC (Global Alliance for Rabies Control) tarafından koordine edilen uluslararası bir bilinçlendirme günü. Kuduz kontrolü için “Küresel İttifak” olan GARC’ın çalışmaları; köpeklerin aşılanması (insanların kuduza maruz kalmasının yüzde 99’a varan oranda kaynağı köpeklerdir) ve tüm toplumu “tek sağlık yaklaşımı” ile korumak çerçevesinde yoğunlaşmıştır. 

Kuduz, bazı ada ülkeleri hariç tüm dünyada görülen bir çok zoonotik (hayvanlardan insanlara bulaşan hastalıklar) hastalıktan biridir. Her yıl yaklaşık 59 bin kişi kuduz nedeni ile yaşamını kaybetmektedir.

% 99,9 öldürücü ancak %100 önlenebilir bir hastalık

Kuduz aşısı 1885 yılında , yani neredeyse yüz elli yıl önce geliştirilmiş, %99,9 ölümcül ama %100önlenebilir bir hastalıktır.. Son yıllarda, ülkemizde kuduz hastalığı geçtiğimiz yıllara göre daha fazla konuşulmaktadır. Kuduz riskli ısırılmalar, kuduz nedeni ile ölüm ve herşeyden önemlisi insanlarda kuduz aşısına erişilememesi özellikle 2022 yılında gündemdeydi. 21.yüzyılda kuduz nedeni ile insanların ölmesi kabul edilebilir değildir.

Veteriner Hekimler sayesinde önlenebilir hastalık

Kuduz başta olmak üzere, çok sayıdaki zoonotik hastalığı Veteriner Hekimler hayvanlarda önleyerek, toplum sağlığını korurlar.  Şu anda ülkemizde bu konuların gündem olmasının nedeni Veteriner Hekimlik hizmetlerinde aksama ve bu aksamanın nedeni ise özerk bir Veteriner Hekimlik otoritesinin olmayışı, yeterince Veteriner Hekimin koruyucu hekimlik konusunda görevlendirilmemesidir.

Tek Sağlık

28 Eylül dünyada ‘kuduz hastalığı’ konusunda farkındalık yaratmayı amaçlamış bir gündür ve bu sene teması ‘Hepimiz birimiz için, Tek Sağlık hepimiz için’ olarak belirlenmiştir. Uzun zamandır, hayvanların hak ettiği sağlıklı ve refah içinde bir yaşam ile toplum sağlığı ve refahı için savunduğumuz Tek Sağlık yaklaşımını konuşmanın tam zamanı

Hastalık Nasıl Kontrol Edilebilir

-Tek sağlık sistemine uygun olarak doğrudan “hastalık kontrol ve izleme merkezi” ve buna bağlı “merkezi bir araştırma enstitüsü” kurulmalıdır.

-Tarım ve Orman Bakanlığı’nda merkezden taşraya etkin olarak işleyebilen bir yapı olarak, “Veteriner İşleri Genel Müdürlüğü” ve taşrada veteriner işleri il ve ilçe müdürlükleri kurulmalıdır.

-Sağlık Bakanlığı’nda ise “Veteriner Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü” ve buna bağlı olarak taşrada sağlık il ve ilçe müdürlüklerinin altında “Veteriner Halk Sağlığı Birimleri” oluşturulmalıdır.

-Belediyeler bünyesinde de büyükşehir belediyelerinde “Veteriner İşleri Daire Başkanlığı”, küçük illerde ve ilçelerde “Veteriner İşleri Müdürlükleri” kurulmalıdır.

-Tek sağlık konsepti, bütçesi olan ve karar alma mekanizmasında etkin bir rol alan ve uygulayan bir yapıya dönüşmelidir.

Editör: Birol Sancak