Yeni düzenleme, yaklaşık 6 milyon ticari işletmeyi doğrudan etkileyecek. Coğrafi verilerin toplanması, üretilmesi ve paylaşılmasına yönelik yapılacak bu değişiklik, özellikle harita hizmeti sağlayan ve coğrafi verileri kullanan işletmeleri kapsıyor. Düzenleme, dünyada örneği olmayan bir uygulama olacak ve coğrafi verilerin kullanımına lisans zorunluluğu getirecek.
Coğrafi Verilerin Toplanmasına Yönelik Yeni Düzenlemeler
Yeni düzenlemeyle, Türkiye’ye ait coğrafi verilerin toplanması, üretilmesi, paylaşılması veya satılması için gerçek kişiler ve özel hukuk tüzel kişileri, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan izin almak zorunda olacak. Bu izin, belirli bir süreyle geçerli olacak ve başvuru sahibinin faaliyetlerine bağlı olarak belirlenecek. Coğrafi verilerin kullanımı, özellikle ticari faaliyetlerde yapılacaksa, izin almak şart koşulacak.
İzin belgesinin geçerlilik süresi, başvurunun onaylanmasından itibaren bir yıldan az, beş yıldan fazla olmayacak. İzin süresi, başvuruyu yapan kişinin talebi doğrultusunda Bakanlık tarafından belirlenebilecek. İzin bedeli ise işletmelerin vergi beyannamelerinde yer alan gelir rakamlarına göre hesaplanacak.
İzin Bedeli ve Cezalar
İzin bedelinin hesaplanmasında, başvuru sahibinin işletmesinin gelir durumu dikkate alınacak. Türk vatandaşı gerçek kişiler veya özel hukuk tüzel kişileri için coğrafi veri tema sayısı, çalışma alanı ve talep edilen izin süresi gibi faktörler göz önünde bulundurularak bir ücret belirlenecek. Yabancı işletmeler için ise izin bedeli, belirli katsayılarla çarpılarak hesaplanacak.
İzin bedelini 15 gün içinde yatırmayan işletmelerin başvuruları geçersiz sayılacak. Ayrıca, Bakanlık tarafından yapılan denetimlerde, izin belgesi almadan faaliyet gösteren işletmelere cezai yaptırımlar uygulanacak. Türk vatandaşı işletmelerine yıllık en yüksek izin bedeli kadar idari para cezası kesilecek, yabancı işletmelere ise bu bedelin iki katı ceza uygulanacak.
İzin başvurusu yapmayan işletmelere uygulanan cezalar, izne başvuru yükümlülüğünü ortadan kaldırmayacak. İdari para cezasının ödenmesinin ardından, işletmelerin tekrar izin alması gerekecek. Ayrıca, 60 gün içinde izin başvurusu yapılmaması durumunda, sonraki başvuruda izin bedeli iki katına çıkacak.
Geçiş Süreci ve Lisans Durumu
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce alınan izin veya lisans belgeleri, süresinin bitimine kadar geçerli olacak. Ancak Bakanlık tarafından onaylanmamış başvurular geçersiz sayılacak ve bu başvurular yeniden değerlendirmeye alınmayacak.
