Yeni Düzenleme Nasıl Uygulanacak?
Merkez Bankası'nın Bankalarca Ticari Müşterilerden Alınabilecek Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ'de (Sayı: 2020/4) ve Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ'de (Sayı: 2013/15) yapılan değişiklikler Resmi Gazete'de yayımlandı.
Erken Ödeme Ücretleri:
Sabit Faizli TL Krediler: Kredinin yıllık bileşik faiz oranının yüzde 5'i ile ay bazında kalan ağırlıklı ortalama vadenin yüzde 0,20'si toplanarak hesaplanacak.
Sabit Faizli Döviz Cinsi Krediler: Yüzde 2'lik sabit oran ile ay bazında kalan ağırlıklı ortalama vadenin yüzde 0,15'i toplanarak hesaplanacak.
Değişken Faizli Krediler (TL ve YP): Sabit yüzde 2 olarak uygulanacak.
1 Temmuz'dan İtibaren Geçerli Olacak
Bu oranlar bankalarca uygulanabilecek azami oranlar olup, yeni uygulama 1 Temmuz'dan itibaren kullandırılan kredilerin erken kapatılmasında geçerli olacak. Daha önce, kalan vadesi 24 aydan kısa olan TL kredilerde yüzde 2, kalan vadesi 24 aydan uzun TL kredilerde ise yüzde 2'nin üzerine 24 ayı aşan her bir yıl için yüzde 1 eklenerek hesaplanıyordu. Döviz kredilerinde ise TL krediler için uygulanacak azami ücrete vadeye göre yüzde 1 ekleniyordu.
Uzun Vadeli Ticari Kredilere Etkisi
Yapılan değişiklikle sabit faizli TL kredilerde, kredi faizinin seviyesini dikkate alan ve kredinin vadesine daha duyarlı bir formüle geçildi. Bu, finansal koşulların sıkılaşmasıyla birlikte geçmişte uygulanan komisyon oranlarının bankaların uzun vadeli TL kredi fiyatlamalarını zorlaştırdığı durumu hafifletecek. Komisyon oranlarının kredi faizlerine duyarlı hale gelmesiyle hem uzun vadeli kredilerin kullandırımının artması hem de kredi faizlerinin kredinin vadesine göre farklılaşabilmesinin önü açılmış oldu. Bu değişiklikle dezenflasyon sürecine ilişkin beklentilerin uzun vadeli ticari kredi faizlerine yansımasının daha kolay olacağı değerlendiriliyor.
Sadeleşme Adımlarına Devam
Zorunlu karşılık düzenlemesinde ise kaldıraç oranına göre ilave zorunlu karşılık tesisi uygulaması 21 Haziran'dan geçerli olacak şekilde yürürlükten kaldırıldı. 2013 yılında yürürlüğe giren düzenlemede kaldıraç oranı, bankaların ana sermayesinin bilanço içi ve dışı yükümlülüklere oranı şeklinde tanımlanmaktaydı. Merkez Bankası, zorunlu karşılıklar hakkında tebliğde yaptığı bu değişiklikle makroihtiyati çerçevede sadeleşme adımlarına devam etti. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) kaldıraç oranına ilişkin 2015 yılında uygulamaya aldığı yönetmeliğe göre asgari yüzde 3 sınırı uygulanmaya devam ediyor.
Bu değişiklikler, kredi ödemelerini erken kapatmayı düşünen ticari müşteriler için önemli olup, yeni oran ve koşullara dikkat edilmesi gerekmektedir.