Taşınmaz malların hak ve yetkilerinin kayıt altına alınması için Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'ne başvuru yapılması gerekiyor. Müstakil tapu tek bir kişiye aitken, hisseli tapu birden fazla kişiye ait olabilir. Hisseli tapu sahiplerinin hak kaybı yaşamaması için son üç ayda başvurularını yapmaları kritik öneme sahip. Süre dolduğunda, başvuru yapmayanlar haklarını kaybedebilir.
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, ülkemizde tapu ile ilgili tüm kayıtları tutma ve işlemleri gerçekleştirme yetkisine sahiptir. Kişilerin taşınmaz mallar üzerindeki hak ve yetkileri tapu belgesi ile kayıt altına alınırken, tapu tek bir kişiye ait olabileceği gibi birden fazla kişiye de ait olabilir.
Hisseli Tapu ve Müstakil Tapu Arasındaki Farklar
Müstakil tapu, taşınmaz üzerindeki tüm tasarruf yetkisinin tek bir kişiye ait olduğunu gösterirken, hisseli tapu, birden fazla kişinin taşınmaz üzerinde hak sahibi olduğunu belirtir. Bu iki tapu türü, taşınmazın satışı ve yönetimi konusunda farklı yöntemler gerektirir.
Hisseli Tapu Sahiplerinin Hakları ve Sorumlulukları
Hisseli tapu sahipleri, taşınmazın satışında ve kullanımında diğer hissedarlarla anlaşma sağlamak zorundadır. Hissedarların diğer hissedarlara haber vermeden yaptığı satışlarda, diğer hissedarların itiraz hakkı bulunur ve tapunun devrinin iptal edilmesi mümkündür. Bu yüzden hisseli tapu satışında, hisseyi alan kişinin mağdur olmaması için diğer hissedarlardan feragatname alması gerekmektedir.
Şufa Hakkı ve Feragatname
Şufa hakkı, hisseli tapuya sahip olan kişilere, diğer hissedarların paylarını öncelikli olarak satın alma hakkı tanır. Hissedarın diğer hissedarlara haber vermeden yaptığı satış için itiraz hakkı bulunmakta olup, tapunun devrinin iptal edilmesi mümkündür. Hisseli tapu satışında, bu payı alan kişi mağdur olmamak adına diğer hissedarlardan yazılı feragatname almalıdır. Feragatname alınmadığında, ön alım talepli dava açılabilir ve bu davanın süresi satış tarihinden itibaren 2 yıldır.
Şufa Süresi ve Davaların Açılması
Hisseli tapuda şufa hakkı bulunduğu için, hisse sahipleri bu haklarını kullanarak diğer hissedarların paylarını öncelikli olarak satın alabilirler. Ancak bu hak, belirli süreler içinde kullanılmalıdır. Hisseli tapu üçüncü bir kişiye satıldığında ve bu satış işlemi noter üzerinden hissedarlara bildirildiğinde, paydaşlar bu bildirimi aldıkları tarihten itibaren 3 ay içerisinde ön alım talepli dava açmalıdır.
Süre içinde açılmayan davalarda ön alım hakkı ortadan kalkar. Yine hisseli tapuda diğer hissedarlardan habersiz yapılan satışlarda 2 yıl içerisinde ön alım talepli dava açma sınırı bulunmakta olup, bu sürede dava açılmaması durumunda ön alım hakkı düşer.
Hisseli Tapu Sahiplerine Yönelik Kritik Uyarılar
Birden fazla kişiye ait olduğunu gösteren tapu sahiplerine yönelik kritik uyarılar, hak kaybı yaşamamaları için önemlidir. Yasal süreler içinde başvuru yapmazlarsa, haklarını kaybedebilirler. Bu nedenle, hisseli tapu sahipleri, taşınmazın satışı ve yönetimi konusunda dikkatli olmalı ve yasal süreçleri takip etmelidir.
