OLAYIN ARKA PLANI
2025 yılına zayıf bir başlangıç yapan otomotiv sektöründe, sıfır araç satışlarındaki gerileme markaları agresif kampanyalara yöneltti. Ancak “sıfır faiz” vaadiyle tüketiciye sunulan kampanyalar, aslında önden faiz tahsilatı veya araç fiyatına gizli maliyet yansıtma gibi yöntemlerle aldatıcı bir yapıya bürünmüş durumda. Ticaret Bakanlığı’nın bu durumun farkına varmasıyla birlikte, Reklam Kurulu devreye girerek söz konusu reklamların durdurulmasına karar verdi.
GİZLİ MALİYETLERİN GERÇEK YÜZÜ
Yapılan incelemelerde, “sıfır faiz” kampanyalarının gerçekte tüketiciye ek maliyetler yüklediği tespit edildi. Örneğin, 1.8 milyon TL’lik bir aracın nakit alım fiyatı çeşitli indirimlerle 1.6 milyon TL’ye indirilebilmesine karşın, sıfır faizli kredi seçeneğinde aynı aracın fiyatı 1.9 milyon TL’ye kadar çıkabiliyor. Bu durum, tüketicilerin önden alınan faiz tahsilatı ve gizli maliyetler yüzünden yanıltıldığını gözler önüne seriyor.
İLK TAKSİT PEŞİN MODELİNİN YÜKSELİŞİ
Özellikle ticari taşıt kredilerinde yaygın olarak kullanılan “ilk taksit peşin” modeli de dikkat çekiyor. Bu modelde, krediye başlamadan önce belirli bir miktar tahsil edilerek örneğin 200 bin TL’lik kredi için ilk taksitte 22 bin TL peşin alınıyor; kalan 11 ay boyunca yapılan ödemelerle toplam geri ödeme 222 bin TL’ye ulaşıyor. Böylece, reklamda belirtilen “sıfır faiz” ifadesi tüketicinin gerçek maliyetini gizliyor.
REKLAM KURULU VE ADİL REKABETİN TEMİNİ
Ticaret Bakanlığı’na bağlı Reklam Kurulu, yapılan incelemeler sonucunda, peşin faiz tahsilatının açıkça belirtilmediğini ve reklam mesajlarının tüketici tercihlerini manipüle ettiğini saptadı. Kurul, “Tüketicilerin ekonomik davranışını doğrudan etkileyen bu yanıltıcı uygulamaların durdurulmasına karar verilmiştir” açıklamasını yaparak, sektör genelinde adil rekabetin sağlanması ve tüketici haklarının korunması gerektiğini vurguladı.
Ticaret Bakanlığı ise, kampanya duyurularında kredi maliyetlerinin yıllık ve aylık oranlarının açıkça yer alması gerektiğini belirterek, tüketicinin yanıltılmasının önüne geçmeyi hedefliyor.
