Gümüşhane’nin Torul ilçesinde yer alan ve yüzyıllar önce su taşımak amacıyla yapılan tarihi köprü, Bizans döneminden kalma yapısıyla dikkat çekiyor. Dedeli köyü Merkez mahallesinden akan Ganak Deresi üzerinde bulunan su kemeri, sulama suyunu karşıya geçirerek bahçeleri sulamak için kullanıldı. Yüzyıllardır ayakta kalmayı başaran bu mühendislik harikası, doğanın ve zamanın zorlu koşullarına meydan okuyor.
MÜHENDİSLİK HARİKASI SU KEMERİ
Boyu 16 metre, genişliği yaklaşık 2 metre olan tek gözlü ve yuvarlak kemerli köprü, üzerinde bulunan üç adet yükseltisi ile su naklinde kullanıldı. Köyün yaşlıları, bir zamanlar ağaçtan oluklarla sulama suyunun köprü üzerinden geçtiğini anlatırken, yapının Bizans döneminden kaldığını belirtiyor. Köprünün yüksekliği 12 metreye ulaşırken, dere yatağının karşısına suyu geçirmek için yaklaşık 20 metre uzunluğunda yapıldığı ifade ediliyor.
“ULAŞIM İÇİN OLSA DAHA GENİŞ OLURDU”
Köprünün geçmişi hakkında bilgi veren İlhan Şahin (71), yapının sulama amacıyla kullanıldığını belirterek, “Bu köprü, Bizans'tan kalma ve sulama amaçlı kullanılmış bir eserdir. Ulaşım için olsa biraz daha geniş olurdu. Dar bir köprü ve sadece su taşımak için yapılmış” dedi.
“ÇOK ÖZEL BİR YAPI”
İnşaat mühendisi Yusuf Oral ise yapının köprüden ziyade bir su kemeri olduğunu belirterek, “Bu, derin bir vadiden suyu karşıya geçirmek için kullanılan çok özel bir yapı. Mühendislik açısından basınca dayanıklılığıyla dikkat çekiyor. Tarihi taş yapılar, modern betonarme köprülerden bile daha sağlam” ifadelerini kullandı.
Oral, Gümüşhane’nin diğer bölgelerinde hala ayakta duran bu tarz bir yapı olmadığını sözlerine ekledi.
