Kaytan dokuma (Çarpana dokuma), Anadolu'nun çok eski bir geleneksel sanatı olarak biliniyor. Yüzyıllar boyunca sepet, çuval, heybe gibi eşyaların yanı sıra, hayvan koşum takımlarında ve geleneksel kıyafetlerde de kullanılmış. Günümüzde ise ev aksesuarları, giyim aksesuarları ve takılar gibi farklı alanlarda karşımıza çıkıyor. Ancak, bu geleneksel dokuma yönteminin günümüzde eskiye göre ilgi görmemesi, üretim tekniklerinin değişmesi ve geleneksel yapısının kaybolmaya başlamasıyla ilişkilendiriliyor.
Trabzon’da Ortahisar Halk Eğitim Merkezi bünyesinde yer alan Alacahan’daki Kaytan dokuma kursları, özellikle gençlerin ilgisini çekiyor. Kursiyerlerin, tarihi M.Ö. 4 binli yıllara dayanan bu sanatı öğrenmeleri ve yaşatmaları hedefleniyor.
Ortahisar Halk Eğitim Merkezi Kaytan dokuma usta öğreticisi Aslı Kurnaz, Kaytan dokumacılığının eskiye dayanan bir gelenek olduğunu vurguladı. Kurnaz, “Kaytan dokuma, tarihi M.Ö. 4 binli yıllara kadar dayanıyor. Günümüzde Trabzon’un Şalpazarı, Tonya ve Düzköy gibi bölgelerinde hala yapılıyor. Türkiye’nin birçok yerinde bu sanat icra ediliyor fakat her bölgenin kendine özgü dokuma teknikleri var. Bizim uyguladığımız dokuma tekniği sınıf ortamındaki tezgâhlarda gerçekleştiriliyor. Eskiden bu sanatla yük ipi, sepet bağı, kuşak bağı gibi ürünler yapılırken, günümüzde çanta sapları, bileklikler, kolyeler, küpeler ve masa örtüleri gibi pek çok farklı ürün üretiyoruz” dedi.
"Kaytan Öğrenmek Eğlenceli"
Kaytan dokuma kurslarına katılanlar arasında her yaştan birey bulunuyor. 18 yaşındaki kursiyer Ceren Emir, “Yaz mevsiminden beri kursa katılıyorum ve kaytan dokuma benim için çok eğlenceli. Hem keyifli hem de öğretici bir deneyim” diye konuştu. Emekli memur Yıldız Erten ise, “Kaytan dokuma kursuna yeni başladım. Bu sanatla uğraşmak bana büyük bir rahatlama sağlıyor. Kendimi çok daha huzurlu hissediyorum” dedi.
Kaytan dokuma kurslarının, sadece bu sanat dalını yaşatmakla kalmayıp, aynı zamanda geleneksel el sanatlarını gelecek nesillere aktarabilme fırsatı sunduğu belirtildi. Kursların her yıl daha fazla katılımcı bulması, bu geleneğin yeniden canlanmasına olanak tanıyor.
