Bölgedeki hareketliliği değerlendiren sosyologlar, geri dönüşlerin izlenmesi ve teşvik edilmesi gerektiğini söyledi.
MİLYONLARCA İNSAN DEPREM BÖLGESİNİ TERK EDİYOR
Depremden etkilenen illerde kayıtlı Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı 13 milyon 418 bin, kayıtlı görünen mülteciler ise 1 milyon 762 bin. 11 ilin etkilendiği bölgede nüfus toplamda 15 milyon 181 bindi. Bu rakam, Türkiye nüfusunun yüzde 16,84’üne karşılık geliyor. Türkiye’deki kayıtlı mültecilerin yüzde 36,20’si bu illerde yaşıyordu. AFAD’ın son yaptığı açıklamaya göre, depremden etkilenen 11 ilden tahliye edilenlerin sayısı 528 bin 146'ya ulaştı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 14 Şubat’ta yaptığı açıklamada, bölgeden ayrılanların sayısının 2,2 milyon olduğunu açıkladı. Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, bölgede daha önce sinyal veren telefon numaralarından tespit ettikleri kadarıyla 2,5 milyon insanın diğer illere gittiğini söyledi.
‘DEPREM ÖNCESİ VAR OLAN GÖÇ EĞİLİMİ HIZLANABİLİR’
Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Göç Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezinin hazırladığı ‘Deprem Sonrası Göç ve İnsan Hareketlilikleri’ raporunda depremin yıkıcı etkilerinden kurtulmak için insanların imkanları doğrultusunda bölgeden uzaklaştıkları belirtildi. Raporda, “Bu hareketliliğin ne kadarının geçici ne kadarının kalıcı olacağını değerlendirmek için henüz erken olmakla beraber bölgenin deprem öncesi var olan ‘göç verme kabiliyetinin ve eğiliminin’ daha da hızlanabileceğini göz önünde bulundurmak gerekir” denildi. Geçici niyetle gidilmesine rağmen bir zaman sonra geri dönüşlerin zorlaşacağına değinilen raporda, “Bu nedenle insanların ayrılmak zorunda kaldıkları evlerine dönüş eğilimlerinin kırılmaması için gerekli önlemlerin alınması önerilir” ifadeleri yer aldı. Suriyelilerin ülkelerine döndüğü iddialarına ilişkin raporda, “Deprem öncesinden ve sonrasındaki 8 günlük sınır hareketliliklerine bakıldığından kayda değer bir değişikliğin olmadığı açıkça görülmektedir” notu yer aldı.
“DİYARBAKIR VE VAN DA GÖÇ ALMASI OLASI ŞEHİRLER ARASINDA”
Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Göç Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Ali Zafer Sağıroğlu, hazırladıkları raporu ve deprem sonrası hareketliliği değerlendirdi. Genellikle afetlerden sonra 6 ay -1 yıl içerisinde geri dönüşler beklendiğini belirterek şunları söyledi; “Depremle birlikte göç daha da hızlandı. Ankara, Mersin, İstanbul, İzmir, Bursa gibi şehirlere doğru kayma var. Hem büyükşehir olmaları hem de sanayiden dolayı iş gücünün olması insanları bu bölgelere yönlendiriyor. Merkezi depremden fazla etkilenmeyen ve sanayisi olan Gaziantep’te gelecekte yoğunlaşma olabilir. Diyarbakır ve Van da göç alması olası şehirlerarasında.”
Ahmet KÜLEKÇİ