Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) 2024 yılına dair hazırladığı raporlara göre, dünyada her yıl 10 kişiden 9’u hava kirliliği nedeniyle yaşamını yitiriyor. Küresel ölçekte 1.4 milyon kalp krizi, 2.4 milyon kalp hastalığı ve 1.8 milyon solunum yolu hastalığına neden olan hava kirliliği, Türkiye’de de ciddi bir halk sağlığı sorunu oluşturuyor. Türkiye, 2022 Dünya Hava Kirliliği Raporu’nda 45. sırada yer alırken, Karadeniz Bölgesi’nin temiz havası dikkat çekiyor.
Türkiye’nin En Kirli Şehirleri: Iğdır Zirvede
Temiz Hava Hakkı Platformu’nun Mart 2023’te yayımladığı rapora göre, Türkiye’de havası DSÖ standartlarına göre temiz kabul edilen hiçbir şehir bulunmuyor. Raporda, 2024 yılı itibarıyla Türkiye’nin havası en kirli illeri sırasıyla Iğdır, Batman, Ağrı, Şırnak ve Malatya oldu. Iğdır, son 6 yıldır Türkiye ve Avrupa’nın en kirli havasına sahip şehir olarak zirvede yer alıyor. Özellikle kömür kullanımı ve yoğun uluslararası karayolu trafiği, bu kirliliğin başlıca sebepleri arasında gösteriliyor.
Batman’da 326 Gün Kirli Hava
Batman’da 2021 yılında yapılan ölçümler, şehir halkının yılın 326 gününde kirli hava soluduğunu gösteriyor. Bu durum, 365 günün %90’ından fazlasına tekabül ediyor ve ulusal limit değerlerinin çok üzerinde kirlilik seviyeleri gözlemleniyor.
Karadeniz’in Temiz Hava Şehirleri: Artvin, Rize, Trabzon, Gümüşhane, Giresun
Karadeniz Bölgesi’nin yeşil şehirleri, havası en temiz iller sıralamasında öne çıkıyor. DSÖ standartlarına göre sağlıklı hava kalitesi sunan Artvin, Rize, Trabzon, Gümüşhane ve Giresun, Türkiye’nin en temiz havasına sahip şehirleri arasında yer alıyor. Bu iller, temiz doğası ve düşük kirlilik seviyeleri ile sağlıklı yaşam alanları sunarak dikkat çekiyor.
Türkiye’nin Hava Kirliliği Haritası
World’s Air Pollution: Real-time Air Quality Index’e göre Türkiye’nin hava kirliliği haritasında şehirler, hava kalitesine göre renklerle derecelendiriliyor.
- Yeşil (0-50): İyi hava kalitesi, sağlık riski yok.
- Sarı (51-100): Orta dereceli, hassas kişiler için risk oluşturabilir.
- Turuncu (101-150): Hassas gruplar için sağlıksız.
- Kırmızı (151-200): Sağlıksız, tüm insanlar için olumsuz etkiler yaratabilir.
- Mor (201-300): Çok sağlıksız, nüfusun tamamını etkileyebilecek sağlık sorunlarına yol açabilir.
- Bordo (300+): Tehlikeli, herkesin ciddi sağlık sorunları yaşama olasılığı yüksek.
Karadeniz’in Yeşil Şehirleri Temiz Hava Sunuyor
DSÖ’nün raporuna göre 2024’te Türkiye’nin en temiz havasına sahip illeri arasında Karadeniz Bölgesi’nin yeşil şehirleri başı çekiyor. Artvin, Rize, Trabzon, Gümüşhane ve Giresun’un yanı sıra Çankırı ve Bilecik de temiz hava kalitesi sağlayarak öne çıkıyor. Bu iller, sağlıklı yaşam için ideal ortamlar sunarken, düşük kirlilik seviyeleri ile dikkat çekiyor.
