Kırmızı Et Fiyatları Vatandaşın Belini Büktü
Türkiye’de kırmızı et fiyatları Nisan ayında zirve yaptı. Ramazan ayında sofralarda et bulunabilirliğini artırmak için uygulanan ithalat ve fiyat sabitleme gibi önlemlere rağmen, fiyat artışları durdurulamadı. Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) tarafından yayımlanan son rapora göre, kuzu eti kilogram fiyatı 855 TL’ye, dana eti ise 692 TL’ye çıktı.
Kuzu Etinde Bir Yılda Yüzde 34 Artış
TZOB verilerine göre Mart 2024’te kuzu eti kilogramı 638 TL iken, Mart 2025’te bu fiyat 855 TL’ye yükseldi. Bu da yıllık yüzde 34’lük bir zam anlamına geliyor. Sadece Ramazan ayı içerisinde kuzu etine gelen zam ise yüzde 8,5 oldu.
Dana Eti de Aynı Kaderi Paylaştı
Dana etinde de benzer bir yükseliş görüldü. Geçen yıl aynı dönemde 517 TL olan dana eti, 2025 Mart itibarıyla 692 TL’ye çıktı. Bu da yıllık bazda yüzde 33,8, Ramazan ayında ise yüzde 7,4’lük bir artışa karşılık geliyor.
İthalat Rekor Kırdı Ama Yetersiz Kaldı
Fiyatları kontrol altına almak için yürütülen et ve canlı hayvan ithalatı da beklentileri karşılamadı.
2010 yılında ithal hayvan sayısı: 140 bin baş
2023 yılı: 1 milyon 82 bin 523 baş
2024 Ocak: 64 bin 217 baş
2024 Şubat: 136 bin 50 baş
Yıllık ithalat artışı yüzde 112'ye ulaştı ancak fiyatlar yine de frenlenemedi.
Uzmanlara Göre Sorun Sistemsel
Hayvancılık uzmanı Gazi Kutlu Nefes, fiyat artışının arkasında yatan temel nedenleri şu şekilde sıralıyor:
Yüksek girdi maliyetleri (yem, mazot, ilaç)
Mera alanlarının yetersizliği ve ıslah edilmeyişi
Yetersiz besilik hayvan üretimi
Yılda 500 bin buzağının kaybedilmesi
Tarımsal desteklerin azalması
Nefes ayrıca, tarıma verilen desteklerin 2000’li yıllarda 40,3 milyon dolar iken 2023-2024 döneminde 10,8 milyon dolara kadar düştüğünü vurguladı.
Beyaz Et de Zamdan Kaçamadı
Kırmızı et fiyatlarındaki artış nedeniyle vatandaşın yöneldiği tavuk eti de zamlandı:
2023 Mart: 88 TL
2024 Şubat: 100 TL
2024 Mart: 106 TL
Bu da yıllık bazda yüzde 20’lik bir artış anlamına geliyor.
Sonuç: Et Fiyatları Alarm Veriyor
Fiyat artışlarının durdurulamaması, ithalatın çözüm olmaktan uzaklaşması ve yerli üretimde yaşanan sorunlar, kırmızı et krizinin derinleştiğini gösteriyor. Sektör temsilcileri, uzun vadeli çözüm için yerli üretime yatırım, mera ıslahı ve hayvancılık desteklerinin artırılması gerektiği konusunda birleşiyor.
