Of Devlet Hastanesi Başhekimi Op. Dr. Şaban Uysal, yanıkların çeşitli nedenlere dayandığını belirtti. Sıcak su yanığı, alev yanığı, kimyasal yanık, elektrik yanığı ve donma gibi çeşitli sebeplerle karşılaşılan yanık vakalarının en sık görülen türleri arasında çay ve sıcak su yanıkları ile alev yanıkları yer almaktadır. Özellikle diyabet hastaları, diyabetik nöropati nedeniyle ayaklarında oluşan his kaybı yüzünden farkında olmadan büyük yanıklarla karşı karşıya kalabiliyor. Bu hastalar, genellikle sıcak su torbası tutma veya ayaklarını ısıtma gibi basit işlemler sırasında ciddi yanıklara maruz kalabiliyorlar. Bu nedenle hem hastaların hem de yakınlarının daha dikkatli olmaları gerektiği vurgulanmaktadır.
Çocuklar ve Yaşlılar İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler
Yanık vakalarının büyük bir kısmı 5 yaş altındaki çocuklarda görülmektedir. Ev kazaları, özellikle sıcak çay yanıkları ve sobada kaynamış su yanıkları, çocuklarda en yaygın nedenlerdir. Kış aylarında, ısınma amaçlı kullanılan soba ve elektrikli ısıtıcılar da yanık vakalarının artmasına sebep olmaktadır. Op. Dr. Şaban Uysal, çocuklar ve yaşlıların yanıklara karşı daha hassas olduklarını belirterek, bu gruptaki kişilere yönelik daha dikkatli bir yaklaşım gerektiğinin altını çizdi.
Yanıklarda İlk Müdahale Hayat Kurtarabilir
Yanık vakalarında ilk müdahalelerin çok önemli olduğunu belirten Op. Dr. Şaban Uysal, "Yanık durumunda panik yapmamak çok önemlidir. İlk yapılması gereken şey, yanık etkenden uzaklaşmak ve yanmış ya da haşlanmış giysileri çıkarmaktır. Ardından hemen soğuk suyla 5-10 dakika boyunca soğutma yapılmalıdır. Bu hem ağrıyı hafifletir hem de yanığın derinleşmesini engeller. Bu esnada takılar, yüzükler, saatler gibi eşyalar hızla çıkarılmalıdır. Geniş alanlarda yanık varsa, steril örtülerle kapatılmalı ve hasta hemen sağlık kuruluşuna ulaştırılmalıdır. Yanık hastalarına yanlış uygulamalar, örneğin diş macunu, yoğurt, zeytinyağı ve şeker sürmek gibi yöntemler, doğru bildiğimiz yanlışlar arasında yer almaktadır" dedi.
Yanık Tedavisinde Özel Dikkat Gereken Durumlar
Yanıkların boyutu ve tipi ne olursa olsun, en kısa sürede sağlık kuruluşuna başvurulması gerektiğini vurgulayan Op. Dr. Şaban Uysal, yanıkların değerlendirilmesinde yanık oranı, derinliği, eşlik eden yaralanmalar ve kronik hastalıklar gibi faktörlerin göz önünde bulundurulduğunu belirtti. Geniş yanık alanları ve özellikle el, yüz ve genital bölge yanıkları gibi durumlar, özel tedavi gerektiren acil durumlar arasında yer alırken, bunlar genellikle yanık merkezlerinde yatırılarak tedavi edilmelidir.
Sonuç olarak, kış aylarında yanıklara karşı bilinçli olmak ve doğru ilk müdahaleleri yapmak, ciddi sağlık sorunlarının önüne geçebilir. Yanık vakalarının hızla tedavi edilmesi, iyileşme sürecini hızlandıracak ve kalıcı etkilerden kaçınılmasına yardımcı olacaktır.
