PARASAL SIKILAŞMANIN ETKİLERİ ORTAYA ÇIKTI
Merkez Bankası’nın yayımladığı yeni analiz, parasal sıkılaşma döneminde farklı gelir gruplarının tüketim alışkanlıklarında nasıl değişiklikler yaşandığını gözler önüne serdi. Verilere göre, yüksek gelir grubundaki harcamalar büyük ölçüde düşerken, düşük gelir grubu daha sınırlı bir etki gördü.
TÜKETİMDEKİ YAVAŞLAMA GELİR GRUPLARINA GÖRE DEĞİŞİYOR
Merkez Bankası’nın raporuna göre:
- 2023’ün ikinci çeyreğinde yüksek gelir grubunun harcamaları %60 artarken, 2024’ün son çeyreğinde bu oran %16’ya düştü.
- Orta gelir grubundaki harcamalar %29’dan %8’e geriledi.
- Düşük gelir grubunun tüketim artışı %20’den %12’ye gerilese de daha sınırlı bir etki hissedildi.
Bu veriler, yüksek gelirlilerin sıkı para politikalarına daha duyarlı olduğunu gösterirken, düşük gelir grubunun harcamalarındaki daralmanın görece sınırlı kaldığını ortaya koyuyor.
YÜKSEK GELİRLİLER NEDEN DAHA ÇOK ETKİLENDİ?
Faiz oranlarının yükselmesi, özellikle varlık sahibi ve büyük harcamalar yapan kesimleri tasarrufa yönlendirdi. Mevduat faizlerinden daha fazla kazanç sağlayan yüksek gelir grubu, tüketimi azaltarak birikime yöneldi. Düşük gelirli gruplar ise zaten sınırlı harcama yapabildiği için bu değişiklikten daha az etkilendi.
EKONOMİDEKİ YENİ DÖNEM: NE OLACAK?
Merkez Bankası’nın sıkı para politikalarının devam etmesi halinde, tüketim talebindeki yavaşlamanın sürebileceği belirtiliyor. Önümüzdeki dönemde faiz politikaları, enflasyon ve gelir dağılımındaki değişimler, harcama alışkanlıklarının nasıl şekilleneceğini belirleyen en önemli faktörler olacak.
