Türkiye’de en yakın seçim takvimi olarak 2023 görülüyor, 2022 baharına da uzak ihtimal olarak bakılmıyor.
İYİ Parti Lideri Meral Akşener’in parlementer sisteme dönülmüş gibi, ‘Başbakan olacağım’ demesi gündemi bir hayli meşgul etti, etmeye de devam ediyor.
Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemini öngören anayasa değişikliğinin kabul edildiği 2017 yılından beri, muhalefet bloğunun yeniden parlamenter sistemi geri getirme iddiası var.
Akşener, katıldığı canlı yayında Cumhurbaşkanlığı adaylığı konusunda 'Ben Cumhurbaşkanı adayı değilim. Bunu bir kaç defa daha söyledim ama anlaşılmadı. Burada net bir şekilde açıklayayım. Cumhurbaşkanlığına aday değilim. Başbakanlığa adayım.' dedi.
Akşener, başbakanlık makamı olmadığını bilmiyor değil elbette, bu açıklamalarıyla ne demek istedi peki?
Akşener’in iması Cumhurbaşkanlığı adaylığını Kılıçdaroğlu’na bırakacağı şeklinde yorumlanıyor
Artık herkes biliyor ki, Anayasa değişikliği ile başbakanlık makamı lağvedildi.
Ancak hafızaları tazelemekte yarar var.
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile yürütmenin bütün yetkileri seçilmiş Cumhurbaşkanına verildi.
Akşener’in aday olduğu başbakanlık makamının yeniden ihdas edilmesi için Anayasa’nın değişmesi gerekiyor.
Son Anayasa değişikliği ile TBMM’de milletvekili sayısı 600’e çıkarıldı.
Parlementer sisteme dönüş noktasında Anayasa değişikliği için Meclis’te 401 milletvekilinin evet oyuna ihtiyaç var.
Anayasa değişikliğini referanduma sunmak için ise en az 361 milletvekilinin onayı gerekiyor. Muhalefet düşündüğü Anayasa değişikliği için yapılacak seçimlerde Meclis Başkanı’nı da göz önünde bulundurduğumuzda 362 milletvekili çıkartması gerekir.
Sıfır fire ile değişiklik Meclis’te kabul edilirse, referandum süreci başlayabilir.
Böyle bir ihtimal, tabiri diğerle ihtimal olarak bile değerlendirilemiyor
Meral Akşener’in başbakan olabilmesi için HDP’nin de içinde bulunduğu muhalefet bloğunun Anayasa’da ön görülen beşte üçlük çoğunluğu elde etmesi gerekiyor.
Peki süreç nasıl işleyecek?
2023’ün Haziran ayında seçimler var. Cumhur İttifakı’nın dışındaki partiler seçim sonucunda en az 362 milletvekili çıkaracak.
Seçim sonuçları kesinleştikten sonra Meclis yönetiminin oluşması için genel kurul çalışmaları başlayacak.
Önce Meclis başkanı akabinde Meclis’in diğer organları için seçimler yapılacak.
Meclis yönetimi oluştuktan sonra siyasi partiler kanun teklifleri vermeye başlayacaklar.
Bugün ki muhalefet bloğu, parlamenter sistemi öngören Anayasa değişiklik teklifini Meclis Başkanlığı’na sunacak.
Komisyon ve genel kurul aşamalarının ardından, en az 361 milletvekilinin oyuyla kabul edilen Anayasa değişikliği referanduma sunulacak.
Referandumdan yüzde 50+1 ile değişiklik kabul edilirse yeni anayasa yürürlüğe girecek.
Ayrıca seçilmiş Cumhurbaşkanı ile mi yola devam edilecek, yoksa Cumhurbaşkanı seçimini tekrar eskisi gibi Meclis’e mi verileceği de belirsiz.
Seçimlerin ilk turunda Meclis’te Cumhur İttifakı çoğunluğu elde eder, seçimler ikinci tura kalırsa, muhalefetin nasıl bir tavır takınacağını kestirmek zor.
Parlamenter sistem arzulayan muhalefet, sistem değişikliği için ısrarlı olacak mı?
Bu arada CHP İstanbul Milletvekili Gürsel Tekin, Millet İttifakı'nın Cumhurbaşkanı adaylığı için Kemal Kılıçdaroğlu, Ekrem İmamoğlu ve Mansur Yavaş'ın isimlerinin geçtiğini söyledi.
Tekin, "Bu üç isim içinde bir aday belirleme konusunda süreç başlayabilir" gibi çok net bir çıkış yaptı.
Görülen şu, birkaç anket yapılacak ve sonuçta bir karar verilecek.
İmamoğlu’nun halen ‘Cumhurbaşkanı adayı değilim’ dememesinin sebebi de budur. İstanbul’da 2.5 yılda yorulsa da, Türkiye genelinde 3 aday arasından ilk sırada çıkabilir.
