Mevcut Uygulama Sona Eriyor
2022 yılında başlayan ve 2023 yılında uzatılan kira artışında yüzde 25 zam sınırı yasası, 1 Temmuz itibariyle sona eriyor. Uzmanlar, bu durumun ev sahipleri ve kiracılar arasında anlaşmazlıkları artıracağını belirtiyor. Gayrimenkul ve Yatırım Uzmanı Hasan Ceran, hukuki davaların artacağını ifade ediyor.
Yeni Düzenleme: TÜFE Oranı Baz Alınacak
Yeni dönemde artış zamanı gelen kiracılar, TÜİK tarafından açıklanan TÜFE oranına göre zam yapmak durumunda kalacak. Sözleşmesinde farklı bir madde yoksa, artış TÜFE oranında yapılacak. Ancak, bu durum ev sahipleri ve kiracılar arasında anlaşmazlıklara neden olabilir. Örneğin, ev sahibi son iki yıldır yüzde 25 oranında zam yapmamışsa, yeni artışla kira bedeli önemli ölçüde yükselebilir.
Hukuki Süreçler ve Davalar
Hasan Ceran, arabulucu veya uzlaştırıcı yöntemlerle çözülemeyen anlaşmazlıkların kira uyarlama veya kira tespit davalarına yol açabileceğini belirtti. Özellikle, sözleşme yapıldığı sırada öngörülmeyen olağanüstü durumlar (enflasyon, salgın hastalık, döviz kuru, deprem gibi) kira uyarlama davalarına konu olabilir. Kira kontratının 5 yılı doldurması halinde ise kira tespit davası açılabilir.
Tahliye Koşulları
Tahliye ile ilgili koşullara değinen Ceran, konut kirasının çevredekilere göre düşük kalması ve yeni belirlenen kiranın kiracı tarafından kabul edilmemesi durumunda kiracının tahliye edilebileceğini belirtti. Ayrıca, kira süresi 11 yılı doldurduğunda ev sahibi kiracı sözleşmesini yenilememe hakkına sahip olacak. Diğer tahliye sebepleri arasında, kira kontratında belirlenen maddelerin ihlali, ev sahibinin konut ihtiyacı, evin tadilata alınması veya satılması halinde yeni malikin gereksinim sebebiyle tahliye istemesi, kiracının oturduğu konuta zarar veren davranışlar bulunuyor.
Yüzde 25 Sınırının Kalkmasının Mevcut Davalara Etkisi
Avukat Arabulucu Umut Metin, yüzde 25 kira zam sınırının kalkmasının mevcut kira tespit davalarına etkisi olmadığını belirtti. Yeni dönemde TÜFE oranlarına göre zam yapılacak. Geçmiş 2 yılda yüzde 25 zam yapılmışsa, yeni dönemde geçmiş farkları da TÜFE rakamlarına ekleyerek zam yapılamayacak.