Taleple Birlikte Satışlar ve Stoklar Azaldı
2024 yılı Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında konut satışları, kampanyalar ve indirimlerle canlandı. Bu süreçte 947 bin adet konut satışı gerçekleşti. Ancak talep artışıyla birlikte satılık konut ilanlarında da düşüş yaşandı. BETAM ve sahibinden.com’un raporuna göre, Eylül ayında satılık konut ilan sayısı ülke genelinde %5.1 oranında azalırken, İstanbul, Ankara ve İzmir’de de benzer gerilemeler görüldü.
Yeni Konut Üretiminde Büyük Düşüş
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri, 2024 yılının ikinci çeyreğinde inşaat ruhsatı verilen bina ve daire sayısında %30’a varan düşüşler olduğunu gösterdi. Yılın ilk yarısında ruhsat alınan toplam daire sayısı 314 bin civarında kaldı, ancak Türkiye’de yıllık konut ihtiyacı 800-850 bin olarak hesaplanıyor. Bu durum, arz açığının daha da büyümesine neden olacak.
Konut Piyasasında Arsa Maliyeti Belirleyici Olacak
Uzmanlar, konut üretiminde en kritik unsurun arsa maliyetleri olduğunu vurguluyor. Arsa fiyatlarının yüksek olması, erişilebilir konut üretimini zorlaştırıyor. Kamuya ait arazilerde kamu-özel sektör işbirliğiyle sosyal konut projeleri geliştirilmesi gerektiği sık sık gündeme getiriliyor.
2025’te Fiyat Artışı Bekleniyor
Uzmanlar, ikinci el konut satışlarının bir süreliğine yeni üretim açığını kapatsa da stokların hızla eridiğini belirtiyor. Bu durum, 2025 yılında konut fiyatları ve kiralarda belirgin bir artışa yol açabilir. Sektör temsilcileri, fiyat baskısını azaltmak için konut üretiminin hızlandırılması gerektiğine dikkat çekiyor.
Sosyal Konut Üretimi Çözüm Olabilir
Sektör dernekleri ve kamu yetkilileri, sosyal konut ve rezerv konut projeleri için kamu-özel sektör işbirliğine yönelik görüşmelerini sürdürüyor. Bu projeler, hem dar gelirli vatandaşlar için erişilebilir konut imkanı sağlayacak hem de artan arz açığını kapatarak fiyat artışlarının önüne geçmeyi hedefliyor.