Arsin Ziraat Odası Başkanı Hasan Kozoğlu Taka Gazetesinin Soruların Cevaplandırdı
Türkiye Ziraat Odaları birliği Merkez Yönetim Kurulu Üyesi ve Arsin Ziraat Odası Başkanı Hasan Kozoğlu TAKA Gazetesi’nin sorularını cevaplandırdı ve fındıkla ilgli olarak da TMO devreye girmeli ve tüm hesaplamalar yapıldıktan sonra 30 TL ve yukarısı olarak fiyat açıklanmalı dedi. İşte Başkan Kozoğlu’nun açıklamaları:
1963’TE KURULDU 80’DE KAPANDI
TAKA: Arsin Ziraat Odasının Kuruluşu ve bügüne gelişi ile ilgili neler söyleyebilirsiniz? Neler yapıyorsunuz? Arsin Ziraat Odası bugünkü durumu nedir?
BAŞKAN KOZOĞLU: Arsin İlçemize İlk Ziraat Odası 1963 Yılında kurulmuş olup 1980 Yılında kapanmıştı. Şu anda hizmet verdiğimiz Odamız 2000 Yılının Ağustos ayında kurulmuş olup 2003 yılından itibaren hizmete başladığını biliyoruz. Çiftçilere Aktif hizmet vermeye yani eğitim ,proje alanında hizmetlere 2008 yılında yılında başlamıştır.
AB Projeleri, Çiftçi eğitimleri veriyoruz.Örnek Bahçeler,Seralar kurduk ve bugün bu seraların bir çoğu aktif olarak üretim yapmaktadır.Meyvecilik eğitimleri,Arıcılık eğitimleri,Besi Hayvancılığı ve Süt hayvancılığı eğitimleri,Sebzecilik ,Seracılık eğitimleri,Kadınlara yönelik olarak Meyve ve Sebzelerin işlenmesi,Konserve Turşu yapımı gibi Ev Ekonomisi eğitimleri verdik.Süt ve Süt ürünlerinin değerlendirilmesi üzerine eğitimler.Kooperatifçilik eğitimleri,Fındık Bahçelerinde budama , bakım ,gübreleme üzerine teorik ve uygulamalı eğitim veriyoruz.Ayrıca İlçemizde Mevcut fındık bahçelerinden Ana arterler üzerinde bulunan Fındık Bahçelerinde Örnek olarak Budama,Seyrekleme,gübreleme,Hastalık ve zararlılarla mücadele yaparak fındıkta verimi artırmak için Örnek uygulamalarımız vardır.Bunları her yıl değişik yerlerde Odamızın imkanları ölçüsünde yapıyoruz.Yaptığımız bu çalışmalarla Çalışınca neler olabileceğini Çiftçilerimize örnek bahçelerimiz üzerinden göstermiş oluyor ve Teşvik edilmesini sağlıyoruz. Bu çalışmaların dışında İlçemizin Ana geliri olan Fındık Fiyatları ile yapılan manipilasyonlarla mücadele ederek çiftçilerimizi bilgilendiriyor ve onlara destek oluyoruz.
Odamızın bugünkü durumu ise biz geldiğimizde bilgisayarı masası sandalyesi dahi hiç bir şeyi olmayan Odamızın,110 Metrekare binası,Bir adet Hizmet aracı, Bilgisayar vb Elektronik malzemeler istemediğiiniz kadar,bir ziraat odasında hizmet vermesi için ne olması gerekiyorsa bizim Odamızda ondan fazlası mevcuttur.Oda olarak her türlü imkana şu anda sahip durumda sayılırız.Üç Adet Tarım Danışmanı,İki adet Memurumuz ile Arsinli çiftçilerimize hizmet vermeye çalışıyoruz.Odamıza bir misafir geldiği zaman Odanın bir Temsil kabiliyeti olduğunu ve çiftçilere en iyi hizmeti verdiğini görebiliyor.Odamıza ait Yüz On Metre Kare bina Yeterli gelmedği için Ziraat Bankasından Kiraladığımız ÜÇ Katlı binada hizmet veriyoruz.Bir Katı Toplantı salonu İki Katı ise hizmet verme yeri olarak toplam üç katlı binada Arsin İlçemizin Tam Merkezinde hizmet vermekteyiz.Böylece Odamız Tam bir Temsil Kabiliyeti olan binada hizmet vermektedir.
FINDIK KİVİ VE BALIK ÖNDE
TAKA: Arsin İlçesinin Tarımsal yapısı hakkında bilgi verir misiniz?
BAŞKAN KOZOĞLU: Arsin İlçemizin Temel Tarım Ürünü Fındıktır.Bunun yanında Kivi,Seracılık,Hauyvancılık Deniz balıkçılığı ve ailelerin kendi ihtiyaçlarını karşılamak üzere aile sebzeciliği yapılmaktadır.Ayrıca rakımı yüksek Mahallerimizde Besi Hayvancılığı,Süt hayvancılığı yapılmaktadır.Ayrıca Küçükbaş hayvancılık mevcuttur.
AVRUPA BİRLİĞİ FONLARINI KULLANIYORUZ
TAKA: Bugüne kadar yaptığınız ve projeleriniz var mı ? Bahsedermisiniz ?
BAŞKAN KOZOĞLU: Bugüne kadar yaptığımız projeler ise , Arsin İlçesinde Bahçe Tarımı Eksenli Kırsal Kalkınma Projesi”: Bu Projenin maliyetinin %90’ı Avrupa Birliği Fonlarından Yüzde %10’u Odamız bütçesinden Karşılanmıştır.Bu Proje ile İlçemiz 174 Erkek ve 120 Kadın olmak üzere Toplamda 294 Çiftçiye Üniversitelerden getirdiğimiz Hocalarla birlikte eğitim verdik.Bu Projenin Konuları, Meyve Yetiştiriciliği, Seracılık,Sebzecilik,Kooperatifçilik ve Kadınlara yönelik Meyve ve Sebzelerin İşlenip Değerlendirilmesive Ev Ekonomisi hakkında eğitimler verildi.Uygulamalar yapıldı.Bu Proje İle Arsin İlçemize Üç Adet Sera , 30 Adet Kivi Bahçesi,30 Adet Sebze Bahçesi yaptık.Bu ürünlerin Pazarlabnması için çalışmalar yaptık.
‘Arsin İlçesine Modern Tarım Tekniklerinin Uygulanması Projesi”: Bu Projenin büçesinin yine %90’ı Avrupa Birliği Fonlarından, Yüzde Onu ise Odamız Bütçesinden karşılanmıştır.Bu proje ile Üniversitelerden getirdiğimiz hocalarımız ile (125) Çiftçiye Organik Sebzecilik,Organik Seracılık ve Kivi Yetiştiriciliği eğitimleri verdik.Bu Proje ile İlçemize 15 Adet Kivi Bahçesi, Dört Adet Sera yaptık.İlçemizde Organik Tarım Üzerine bir farkındalık meydan geldi. Akçaabat Ziraat Odasının Proje Sahibi olduğu ve Odamızın Ortak olduğu “Kültür Mantarı Yetiştiriciliği Projesi” yaptık. Bu Proje ile Kültürr Mantarı yetiştirilmesi üzerine Teorik ve Uygulamalı eğitimler ve uygulamalar yapıldı.Bu Proje Bütçesinin Yüzde Doksanı AB Fonlarından Yüzde Onu Odaların Bütçelerinden karşılandı.Toplam YÜZ çiftçiye eğitim verildi. d-)İlçemizde Beş Yüz Fındık Üretimcimniz ile Organik Fındık Yetiştiriciliği yapmaktayız.Bu Projemiz kesintisiz devam ediyor.
İlçemizde bulunan Fındık Bahçelerinden Ana Arterlere Yakın olan yerlerde bulunan Bahçelerde Odamızın İmkanları ölçüsünde Budama,Seyrekleme,Kültürel işlemler,Gübreleme yaparak eldeki fındık bahçelerinin bakımının yapılması halinde verimin ve kalitesinin arttığını Çiftçilerimize göstererek teşvik ediyoruz.Yani bu bahçeleri gördüklerinde ikna oluyorlar.Verim ve Kalitenin arttığını,hastalık ve zararlıların kültürel işlemler yapıldığı için azaldığını çiftçilerimiz görüyor ve kendi bahçelerinde uygulamaya geçiyorlar. Her Yıl Yılda bir çok kez Arsin Halk Eğitim Müdürlüğü,İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü ile Ortaklaşa olarak İlçemizin Tarımsal Konuları ile ilgili olarak devamlı Teorik
ve uygulamalı eğitim vermekteyiz.Ancak 2020 Yılının Mart ayından beri Pandemi Dolayısıyla Çiftyçilerimize Duyruru yaptık.Çiftçilerimiz geliyor ve Krendi Bahçelerinde Ferdi olarak kendilerine Teorik ve Uygulamalı eğitimler veriyoruız. Örneğin Üreticinin Fındık Bahçesine gidiliyor Orada Önnce Teorik olarak O Fındık Bahçesinde neler
yapılması gerektğini,nasıl yapılacağı hakkında bilgilendirme yapılıyor.Hemen Bahçede Uygulamalar yapıyoruz sonra kendine de yaptırıyoruz .Böylece yapılacak iş ve işlemleri daha kolay öğrenip uygulaması sağlanıyor.Bu uygulamalar devamlı yapılmakta olup sadece fındık bahçesinde değil; seresında Meyve Bahçesinde bütün alanklarda uygulanmaktadır.
“MODERN FINDIK YETİŞTİRİCİLİĞİ PANELİ” Yaptık. Bu Panele 250 kişi katıldı.Fındık Araştırma Enstitüsü ,Trabzon Tarım ve Orman Müdürlüğü ile Ortaklaşa yapıldı.
TAKA: Odanızda kaç çalışan personel vardır Bilgi verir misiniz?
KOZOĞLU: Odamızda Üç Adet Ziraat Mühendisi Tarım Danışmanı ve İki Adet Memur Çalışmaktadır.
EĞİTİM ÇOK ÖNEMLİ
TAKA: Ziraat Odası Olarak Çiftçilere bugüne kadar teorik ve uygulamalı eğitim verdiniz mi ? Verdiyseniz hangi konularda eğitim verdiniz? Kaç Çiftçiye eğitim verdiniz?
KOZOĞLU: Odamızda her zaman duyuru yapılarak müracaat alınmakta ve çiftçi eğitimleri verilmektedir. Çiftçi Eğitim Konuları ; Meyve Yetiştiriciliği,Sebze Yetiştiriciği,Seracılık,Organik Sebzecilik, Fındıkta budama ,Fındık Yetiştiriciliği,Fındıkta Gübreleme, Hastalık ve Zararlılar ile Mücadele,Kadınlara yönelik Ev Ekonomisi Kursları,Arıcılık Kursları,Besi Hayvancılığı,Süt Hayvancılığı,Kivi Yetiştiriciliği,Fındıkta Organik Tarım , Kültür Mantarı Yetiştiriciliği,Toprak Analizi ve Toprak Tahlil numünesi nasıl alınır.Toprak Tahlili niçin yapılmalıdır. Gibi bir çok konuda eğitim ve kurslar teorik ve uygulamalı olarak verilmektedir.Bugüne kadar İKİBİNin üzerinde çiftçimize eğitim verdik.Vermeye yine devam ediyoruz.
ÖRNEK BAHÇE UYGULAMALARI
TAKA: Oda olarak bakımını onarımını gübrelemesini yaptığınız Fındık bahçeleri var mı? Varsa farkındalık olarak neler meydana geldi? Yani Örnek Bahçeler yapıyor musunuz?
KOZOĞLU: Oda olarak her yıl Odamızın İmkanları dahilinde Örnek Bahçe uygulamalarımız vardır.Bu Mevcut Fındık Bahçelerinin Islah edilerek Modern hale Dönüştürülmesi ,Seracılık gibi konularda devam etmektedir.Örneğin 2020 Yılı Sonbaharında bakımını yaptığımız ve şu anda çalışmalarımızın devam ettiği On İki Ayrı mevkiide Toplam Elli Dekar alanda Fındıkta Budama,Seyrekleme ,Gübreleme,Bakım onarımını yaptırarak uygulamamız devam ediyor.Bu Bahçelere gittiğniz zaman göreceksiniz ki bu bahçelerde verim ve kalite ne kadar artmıştır.
DÜNYANIN FINDIĞI BİZDE
TAKA: Ülkemiz Fındık Üretimi ve Fındık konusunda neler Söyleyebilir siniz?
BAŞKAN KOZOĞLU: Dünya fındık üretiminde lider konumda yer alan Türkiye, 2018 yılı FAO verilerine göre toplam üretimin %58’ini karşılamıştır. Türkiye’yi sırasıyla; İtalya, Azerbaycan ve ABD takip etmektedir. Türkiye dünya fındık ihracatında da %60’lık payla lider konumdadır.
2020 – 2021 İhracat Sezonunda 01.09.2020 ile 30/05/2021 arasında 230 bin 545 ton fındık ihracatı yapılarak (1.612.308.058) Dolar gelir sağlanmıştır.
Türkiye’yi ihracatta; İtalya, ABD ve Azerbaycan takip etmektedir. Türkiye’de kültür ırkı fındık yetiştiriciliği ilk olarak Karadeniz Bölgesi’nde başlamış, 1964 yılından sonra fındığa alım garantisi verilmesi, bölgeden yapılan göçler gibi sebeplerden ötürü, önce Batı Karadeniz Bölgesi’nin verimli, taban arazilerinde daha sonra ise diğer bölgelere yayılmıştır (Öztürk ve Arıcı, 2017). Türkiye’de Çiftçi Kayıt Sistemi’ne göre 43 ilde fındık yetiştiriciliği yapılsa da ticari olarak üretimin tamamına yakını Ordu, Samsun, Giresun, Sakarya, Düzce, Trabzon, Zonguldak, Kocaeli, Artvin, Bartın, Kastamonu, Sinop, Gümüşhane, Rize, Bolu ve Tokat İl ve 130 İlçede yapılmakta olup bu 16 il ve 130 İlçe Ruhsatlı alana alınmıştır.
16 KURUM BELİRLER
TAKA: INC Toplantısında İhracatçıları fındık rekoltesi açıkladılar Sizin Oda olarak böyle bir çalışmanız var mı
BAŞKAN KOZOĞLU: Her yıl Mayıs ayı sonuna doğru Dünya Kabuklu Meyveler Birliği belli(INC) bir Ülkede toplanarak bütün Kabuklu meyvelerin rekoltesini konuşurlar, bu yıl yine yaptıkları toplantıda 2021 Yılı Fındık Rekoltesini 790 Bin Ton olarak açıkladılar. Ayrıca 95 Bin Ton da 2020 Yılından Devir olarak açıkladı. Biz Ziraat Odaları Olarak 2016 Yılından beri Tarım ve Orman Bakanlığı ile 16 Kuruluş olarak ki bunların içinde Borsa İhracatçı ,Sanayici de vardır.Her yıl Haziran Ayının Sonunda On Altı Vilayet Yüz Otuz İlçede Fındık Rekoltesi yapmaktayız.Buna Çotanak sayımı denir.Zaten karanfil sayımları çok önceden yasaklanmıştır.Bu Sayımlarda Sahil , Orta ve Yüksek Kesim olarak Önceden beri belirlenen Fındık Ocak ve Dallarında sayım Yapılır.Sonra İstatik Metodlarına göre hesaplanır ve Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından açıklanır.Ancak bu Komisyonun içinde olup karanfil sayımı İhracatçılar, Borsalar yapmaktadırlar.En Doğru Sayım Ortaklaşa yaptığımız Çotanak Sayımıdır.Çünkü bu sayım Haziran Sonunda başlar Temmuz ayının birinci haftasının sonuna kadar devam eder.Fındık belli bir yere gelmiştir.Bu sayımda hastalık ve zararlıların etkisi ve kuraklık rtkiside göz önüne alınır.
DEVLET DESTEKLEDİ
TAKA: Fındık Alanbazlı Gelir Desteği hakkında bilgi verir misiniz?
BAŞKAN KOZOĞLU: Fındık Alanbazlı gelir desteği 2009 Yılında yayınlanan Strateji ile uygulamaya konulmuş olup Dekara 2009-2010-2011-2012 yıllarında 150 tl/Dekar olarak,2013 yılı için dekara 160 lira ,2014 yılı ile 2020 yılları arasında hiç artış olmadan 170 Tl/dekar ödenmiştir.2020 Yılına kadar aynı Destek miktarının çiftçiler olarak yetersiz olduğunu arttırılmasını talep ediyor. Fındıkta Alanbazlı Gelir Desteğinin amacı girdi maliyetlerinin yüksek olmasından dolayı çiftçilerin maliyetlerinin düşürülmesi amaçlanmış. 2012 Yılında CAN(Kalsiyum Amonyum Nitratın) gübresininTonu 678TL/Ton
2021 Yılında CAN(Kalsiyum Amonyum Nitratın) gübresininTonu 1200Tl/Tton olarak aşırı derecede zamlanmıştır. Sadece gübreye bakarsanız CAN Gübresi 2012 yılından 2021 yılına kadar %180 artmıştır. Diğer gübre fiyatlara daha yüksek oranlarda artmıştır.Fındıkta işçilik yevmiyeleri %300 oranında artmıştır.Ancak Fındık üreticileri 2012 dahil olmak üzere 2020 yılı içinde olmak üzere Dekara 170 Lira Destek almışlardır.Fındıkta uygulanmakta olan bu desteklerin çiftçilerimiz ve biz 2021 yılında yayınlanacak olan tebliğ ile arttırılmasını ve en az 250TL/Dekar olmasını talep etmekteyiz.
TMO KRİTİK KONUMDA
TAKA: Fındıkta Fiyat Dalgalanmalarının nedenleri nelerdir? Fiyatllar konusunda denge nasıl sağlanır?
BAŞKAN KOZOĞLU: Fındıktaki fiyat dalgalanmalarının sebebi Fındıkta her ne kadar serbest piyasa şartlarına bırakıldıysa da fındıkta serbest piyasa hiç bir zaman olmadı olmayacak.Bunu Tüm Tarım ürünleri için de söyleyebiliriz.Türkiye Ziraat Odaları Genel Başkanımız Sayın Şemsi BAYRAKTAR’ın çalışmaları ile 2006 yılında Toprak Mahsülleri Ofisi Fındık alımına başlaması ile piyasada bir lira ,bir buçuk lira olan fındık fiyatı Dört Buçuk Liraya çıkmıştır.2009 Yılında TMO Fındık alımından çekildikten sonra fındık ürünü piyada bir elimizdeki parmak sayısı kadar sayısı olan alıcı ve ihracatcının eline kaldı.Fındıkta bir takım Rant oyunları dönmeye başladı.Üretici ezildikçe ezildi.Perişan oldu.Bizlerde çiftçinin temsilcileri olarak çiftçilerimizin fındığını maliyetin altında satmamaları için elimizden gelen gayretimizi Başta Sayın Genel Başkanımız ve Genel Merkezimiz ile birlikte mücadekle ettik.Alıcılar ilk zamanlar Fındık rekoltesi yüksek onun için fiyatlar düşüyor.Daha sonraları ise Fındık Rekoltesi ne kadar düşük olsa bile alıcılar fındık alım fiyatlarını her zaman düşük tuttular.Öyle bir hale geldi ki adeta çiftçi fındığını getirsin biz tartıp parasını verelim.Elini açsın kaç lira verirsek şekline döndü.Gözlerimizle görüp şahit olduğumuz bir çok büyük fındık üreticisi fındık para etmediğinden ve işçiliği karşılayamadığından işçilik ücretlerini bankadan kredi alarak karşılamaya başladı.Fındığını
dalda bırakmayanlar genel olarak toplamazsak ne derler? Bizi gülerler diye hasad yaptı.Sattığı fındık işçiliği karşılamadı.Bir süre sonra bir kısım üretici maliyertini karşılayamadığı için bahçeye girip fındık toplamadı.En azından borç yapıp fındığı toplamayım dedi.Tabii bu mücadele demekle anlatılmaz.Daha sonra TMO ara ara piyasaya girdiyse de alımı hasaddan 5-6 ay sonra başlattığı için üretici yine ezilmeye devam etti.Bahçesine bakmadı.Alıcılar çiftçi çalışmıyor diye kara propaganda yaptılar.Hangi üretici para kazanmadan Tarlada bahçede çalışır.Sonun da Genel Başkanımızın Önderliğinde yapılan çalışmalar ile Toprak Mahsülleri Ofisi hasada başlamadan önce alım yapacağını ve fiyatını açıklamaya başlayınca üreticilerimiz nefes almaya,bahçesinde çalışmaya başladı.Demek ki Fındıkta TMO olmasaydı fındıkta para etmezdi,üretrici de para kazanmadığı Bahçesine girmezdi ve Fındık Bahçeleri Ormana dönüşürdü ve Ülkemizin Stratejik ürünü ve İhtacatından İki Milyar Dolar gelir getiren ürün geliri olmazdı.Hem çiftçi,hem Karadeniz ve hemde Ülkemiz kayba uğrardı.Çalışmaları ile Fındıkta TMO’nun devreye girmesini sağlayan Sayın Genel Başkanımıza şükranlarımızı sunuyorum.
Kısaca Fındık Piyasasında TMO Demoklesin Kılıcı gibi olmalıdır.
Demek oluyor ki Fındıkta Fiyat Dengesini sağlayan üreticiyi ezilmekten Sömürüden Kurtaran Toprak Mahsülleri Ofisidir.Buradan TMO Genel Müdürümüze de teşekkür ediyorum.
BAYRAKTAR’A HAK TESLİMİ
TAKA: Fındık için TMO’nun önemi hakkında bilgi verir misiniz?
BAŞKAN KOZOĞLU: Fındık İçin Toprak Mahsülleri Ofisinin Devrede olması Fındık Üreticisinin Sigortası,Can simididir. TMO olmadığı yıllarda Fındık Alıcıları Rekolte ister Yüksek olsun ister düşük olsun Fındığı düşük fiyata aldılar,nerdeyse üreticiyi bahçeye gitmekten vaz geçirmişlerdi.Ancak Genel Başkanımız Sayın Şemsi BAYRAKTAR’ın çalışmaları ve gayretleri ile TMO tekrar Müdahele alımı yapmaya başladığı için Fındık üreticisi nefes almıştır.Özellikle 201-2020 Yıllarında Fındık hasadı başlamadan TMO’nun fiyatını açıklayarak alım yapacağını açıklaması çiftçimizi sömürülmekten kurtarmıştır.
Toprak Mahsülleri Ofisi devrede olmadığı yıllarda meydanı boş bulanlar istedikleri gibi at koşturup istedikleri fiyata fındık almışlar ,fındık üreticisini adeta canından bezdirmişlerdir.Bunu yapanların sayesinde maliyetini kurtarmayan ve her zaman zarar eden fındık üreticisi bahçesinden soğumuş , bahçesine küsmüş olup tekrar Toprak Mahsülleri Ofisinin hasaddan önce alımını ve fiyatını açıklaması ile yüzü tekrar gülmüş ve bahçesine dönmüştür.Bahçesinde fındıktan para kazandığı için çalışmaya başlamıştır.
Sonuç olarak 2021 Yılı Ürünü için yine Temmuz 2021 Ayının en geç Yirmisine kadar TMO Fındıktaki yükselen Maliyetleri,girdi fiyatlarını ve enflasyonu da dikkate alarak artı üzerine refah payınıda koyarak çiftçilerimizin beklentilerini karşılayacak ,yüzünü güldürecek bahçesine severek gitmesini sağlayacak çiftçilerimizin beklediği fiyat olan 30 Lira ve üzerinde bir fiyat açıklamasını bekliyor.