Türkiye genelinde etkili olan şiddetli zirai don, elma, kiraz, üzüm ve kayısı başta olmak üzere birçok üründe büyük kayıplara yol açtı. Uzmanlar, yaz aylarında ciddi gıda kıtlığı ve fiyat artışı yaşanabileceği uyarısında bulunuyor.
Geleneksel Önlemler Yetersiz Kaldı
Üreticilerin meyve bahçelerinde uyguladığı ateş yakma ve naylon örtü gibi yöntemlerin bu yılki soğuklara karşı etkisiz kaldığı belirtildi. Meyve ağaçlarının çiçek açmasının hemen ardından gelen don, çiçekleri tamamen yok etti. Etkilenen ürünler arasında şeker pancarı, buğday, arpa, mısır ve kanola da yer alıyor.
Üzüm Yaprağından Sarma Bile Zor
İstanbul Halciler Derneği Başkanı Numan Dayan, başta Malatya, Manisa, Kayseri ve Geyve olmak üzere birçok üretim bölgesinde hasarın ciddi boyutlara ulaştığını belirtti. Dayan, “Bu yıl pazarda bazı meyveleri bulmak zor olabilir. Hatta sarma için üzüm yaprağı bile kıtlık yaşayabilir” diyerek tabloyu özetledi.
Fiyatlar Uçabilir, Enflasyon Baskısı Artabilir
Türkiye Halciler Federasyonu Danışma Kurulu Üyesi Sedat Toktürk ise, erken hasat ürünlerdeki bu büyük kaybın, yaz aylarında meyve ve sebze fiyatlarında ciddi artışlara yol açabileceğini söyledi. “Meyvede bu yıl kayıp yıl olacak” değerlendirmesinde bulunan Toktürk, özellikle kiraz gibi ürünlerin üretim açısından büyük darbe aldığını kaydetti.
Tarım Bakanlığı ve TARSİM'e Çağrı
Üretici temsilcileri, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın hasar tespit çalışmalarına hız vermesi gerektiğini belirtiyor. Aynı zamanda devlet destekli tarım sigortası kurumu TARSİM’in sahaya inerek kapsamlı hasar değerlendirmesi yapması talep ediliyor. Çiftçiler, borçların ertelenmesi, sulama giderlerinde indirim ve sübvansiyonlu krediler gibi desteklerin ivedilikle devreye alınmasını bekliyor.
Bilim İnsanları: İklim Değişikliği Tarımı Vuruyor
Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nden Prof. Dr. Süleyman Soylu, iklim değişikliğine bağlı ekstrem hava olaylarının artışta olduğunu belirterek, tarımsal faaliyetlerin artık bu gerçekliğe göre yeniden planlanması gerektiğini vurguladı. "Erken ekimden kaçınılmalı, iklim verileri günlük olarak izlenmeli" dedi.
Uzmanlardan Ortak Uyarı: Etkiler Yıllarca Sürebilir
Zirai don felaketinin sadece bu sezonluk değil, uzun vadeli bir tarımsal kriz yaratabileceği uyarısı yapılıyor. Arz düşüşü, sadece yerel pazarda değil, Türkiye’nin tarımsal ihracat kapasitesini de etkileyebilir. Uzmanlar, acil durum planlaması yapılmazsa, enflasyon baskısının artabileceği ve gıda krizinin derinleşebileceği görüşünde birleşiyor.
