ÜRETİCİLERİN FİYAT POLİTİKASI VATANDAŞI ZORLUYOR
Son dönemde yurt içi ve yurt dışı fiyat farkı dikkat çekici şekilde arttı. TÜİK verilerine göre, 2025 yılı Ocak ayında yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 27,20 artarken, aynı dönemde yurtdışı üretici fiyat endeksi (YD-ÜFE) yüzde 20,47 arttı. Bu fark, üreticilerin iç piyasada daha yüksek fiyatlarla satış yaptığını ve tüketiciye ek maliyet yüklediğini ortaya koyuyor.
FARK 100 LİRADA 7,3 LİRA OLDU
Fiyat farkını somut olarak ele aldığımızda, her 100 liralık üründe vatandaşın cebinden fazladan 7 lira 27 kuruş çıktığı hesaplandı. Üreticilerin, kur dalgalanmaları, enflasyon beklentisi ve artan maliyetleri bahane ederek iç piyasada fiyatları daha fazla artırdığı belirtiliyor.
Gıda, tekstil, beyaz eşya ve mobilya gibi sektörlerde üreticilerin, gelecekte beklenen zamları şimdiden yansıtarak fiyatları yukarı çektiği iddia ediliyor. Buna karşın, yurtdışına yapılan ihracatta fiyatlar rekabet edebilmek için daha düşük seviyede tutuluyor.
YÜKSEK FİYATLAR ENFLASYONU BESLİYOR
Uzmanlar, bu fiyat politikasının enflasyonu daha da körüklediğini ifade ediyor. “Tavuk mu yumurtadan, yumurta mı tavuktan” benzetmesiyle, fiyatların bir kez arttığında zincirleme şekilde her sektörü etkilediği vurgulanıyor. Özellikle gıda fiyatlarında haftalık bazda yaşanan yükselişlerin bu fiyatlama davranışından kaynaklandığı belirtiliyor.
DENETİMLER SIKILAŞTI, CEZALAR YAĞIYOR
Ticaret Bakanlığı ve Rekabet Kurulu, fiyat oyunlarına karşı harekete geçti. Vergi kaçakçılığı, kayıt dışı ekonomi ve fahiş fiyat uygulamalarına karşı sıkı denetimler yürütülüyor.
- 2024 yılında yapılan incelemeler sonucunda kesilen toplam ceza: 91,6 milyar TL
- Yapay zeka destekli denetimler artırıldı
- Haksız kazanç sağlayan üreticilere milyarlarca lira ceza kesildi
Denetimlerin daha da sıkılaştırılmasıyla, iç piyasa ve dış piyasa arasındaki fiyat makasının kapanması bekleniyor. Uzmanlar, bu önlemlerle birlikte vatandaşın daha adil fiyatlarla ürün alabilmesi için çalışmaların hızlanması gerektiğini vurguluyor.
