YÜKSEK FAİZ DÖNEMİNDE ZENGİNLER SERVETİNE SERVET KATTI
Türkiye’de parasal sıkılaşma döneminde yüksek faizlerden faydalanan zenginler, kazançlarını artırarak rahat harcamalar yaptı. 2024’te bankaların sunduğu yüzde 50’nin üzerindeki faiz oranları, büyük sermaye sahiplerine önemli bir getiri sağladı. Ancak faiz oranlarının düşmesiyle birlikte zengin kesim perakende harcamalarını azaltıp, birikimlerini farklı yatırım araçlarına yönlendirmeye başladı.
TÜKETİMDE CİDDİ DÜŞÜŞ YAŞANDI
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) verilerine göre, yüksek gelir grubuna hitap eden perakende harcamalarının hacmi parasal sıkılaşma öncesinde yüzde 60 seviyesindeyken, 2024’ün son çeyreğinde bu oran yüzde 16’ya kadar düştü. Aynı şekilde orta gelir grubunda harcama oranı yüzde 29’dan yüzde 8’e, düşük gelir grubunda ise yüzde 20’den yüzde 12’ye geriledi.
FAİZ DÜŞÜNCE YATIRIMLAR ALTIN VE DÖVİZE KAYDI
2024 boyunca politika faizlerini yüzde 50 seviyesinde tutan Merkez Bankası, yıl sonunda faiz indirimine giderek 2025’in ilk çeyreğinde faiz oranını yüzde 45’e düşürdü. Yüksek gelir grubunun faiz gelirleri azalırken, bu kesim yatırım stratejisini değiştirerek paralarını döviz, altın ve gayrimenkul gibi güvenli limanlara kaydırdı.
PERAKENDE SEKTÖRÜNDE SERT DÜŞÜŞ
Faiz oranlarının düşmesiyle birlikte perakende cirolarında da ciddi gerilemeler yaşandı. Yüksek gelir grubuna hitap eden perakende sektöründe ciro büyümesi yüzde 117’den yüzde 51’e geriledi. Orta gelir grubunda bu oran yüzde 60’tan yüzde 45’e, düşük gelir grubunda ise yüzde 82’den yüzde 59’a düştü.
Ekonomideki dalgalanmalar gelir gruplarını farklı etkilerken, faizlerin düşüşüyle birlikte yatırım tercihlerinde büyük değişimler yaşanmaya devam ediyor. Zenginler artık harcamaktan çok yatırım yapmayı tercih ediyor.
