TÜRKİYE’DE AKARYAKIT SEKTÖRÜNÜ SARSAN SKANDAL
Akaryakıt sektöründe tekel konumunda olduğu iddia edilen TURPAK isimli şirket, Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS) üzerinden büyük bir kazanç sağlıyor. İş insanı Ömer Ekinci’nin gündeme getirdiği iddialara göre, 5,5 TL maliyetli UTTS cihazı araç sahiplerine 2.700 TL’ye takılıyor. Ayrıca, bu sistemin bir İsrail bağlantısı olduğu yönündeki iddialar büyük yankı uyandırdı.
Peki, bu iddiaların arkasında yatan gerçekler neler? Ve milyonlarca araç için güvenlik tehdidi oluşturabilecek riskler var mı?
TURPAK’IN AKARYAKIT SEKTÖRÜNDEKİ TEKELİ
Ekinci’nin paylaştığı bilgilere göre, Türkiye’deki tüm akaryakıt istasyonlarının otomasyon ve pompa sistemlerini sağlayan TURPAK, sektörde neredeyse tekel konumunda bulunuyor. Shell, OPET, Petrol Ofisi, Aygaz, BP, Aytemiz, mOil ve Milangaz gibi dev şirketler de TURPAK’ın altyapısını kullanıyor.
Bununla birlikte, şu anda araçlara takılması zorunlu hale getirilen UTTS’nin montajında da en büyük paya sahip şirketin TURPAK olduğu belirtiliyor.
İSRAİL BAĞLANTISI TARTIŞMA KONUSU OLDU
En dikkat çeken iddialardan biri de TURPAK’ın geçmişte İsrail merkezli ORPAK isimli bir şirkete ait olması. ORPAK’ın eski sahibi Hayim Kohen’in, 2018’de Amerikalı Gilbarco Veeder-Root isimli şirket tarafından satın alınmasıyla TURPAK’ın kontrolü de el değiştirdi. Ancak, ORPAK’ın İsrailli yöneticileri Gilbarco Veeder-Root ve bağlı olduğu Vontier şirketinde görev yapmaya devam etti.
Bu durum, bazı şirketlerin kendilerini Amerikan menşeli olarak tanıtarak İsrail bağlantılarını gizlemeye çalıştıkları iddialarını güçlendiriyor.
GİZEMLİ ŞİRKET KAYBOLAN İZLER BIRAKIYOR!
Gilbarco Veeder-Root’un satın aldığı tek İsrailli şirketin ORPAK olmadığı ortaya çıktı. 2015 yılında, İsrail merkezli Odysii isimli istihbarat yazılım şirketinin de Gilbarco tarafından satın alındığı, ancak bu satın almanın ardından şirketin izlerinin tamamen kaybolduğu öne sürüldü.
Bu durum, Türkiye’de kullanılan akaryakıt takip sistemlerinin istihbarat amaçlı manipülasyona açık olabileceği yönündeki iddiaları güçlendirdi.
MİLYONLARCA ARAÇ TEK TUŞLA DEVRE DIŞI KALABİLİR Mİ?
TURPAK’ın Türkiye genelindeki 6.500 akaryakıt istasyonunda aktif olması, tüm akaryakıt altyapısını kontrol ettiği anlamına geliyor. Eğer bu sistemin uzaktan müdahaleye açık olduğu doğruysa, milyonlarca aracın yakıt almasının tek bir tuşla engellenebileceği iddiaları ciddi endişeler yaratıyor.
Özellikle acil durumlarda ambulans, polis ve askeri araçların akaryakıt erişiminin engellenebileceği ihtimali büyük bir güvenlik riski oluşturuyor.
UTTS’NİN YÜKSEK FİYATI VE DEVLETE KESİLEN CEZALAR
UTTS cihazının gerçek maliyetinin sadece 5,5 TL olduğu, ancak zorunlu montajın araç sahiplerine 2.700 TL gibi fahiş bir fiyatla sunulduğu ortaya çıktı. Üstelik UTTS taktırmayanlara 27 bin TL’ye kadar ceza kesileceği belirtiliyor.
Bu durum, hem şirketin sektördeki hakimiyetini hem de vatandaşların yüksek maliyetlerle karşı karşıya bırakılmasını yeniden gündeme getirdi.