Türkiye’de milyonlarca emekliyi ilgilendiren maaş hesaplama sistemi değişiklikleri yıl sonunda yürürlüğe girebilir. Prim gün sayısına göre maaş farklarının azalması ve daha fazla prim ödeyenlerin daha yüksek maaş alması hedefleniyor. Yeni emeklilik sistemi, sosyal güvenlik sistemindeki adaletsizlikleri gidermeyi amaçlayacak. Ayrıca, bu düzenlemeyle emeklilik sürecinde kök ve taban aylıklar arasındaki farklılıklar ortadan kalkacak.
Hayat standartlarında büyük kayıp yaşayan emekliler, enflasyon farkı ödemelerinin yeterli olmadığını belirterek, intibak düzenlemesi talebinde bulunmaya devam ediyor. Yeni ekonomi yönetiminin uyguladığı sıkı para politikaları nedeniyle emekliler için herhangi bir seyyanen zam ödemesi ya da intibak düzenlemesi gündeme alınmasa da, yeni yılda atılacak adımlar ile maaşlar arasındaki adaletsizliğin kapatılması planlanmakta.
MAAŞ HESAPLAMA SİSTEMİ DEĞİŞECEK
Türkiye'de yıllardır uygulanan sisteme göre emeklilerin maaşları, 3 farklı dönem dikkate alınarak hesaplanmakta. En yüksek emekli aylığı bağlama oranı, 2000 yılından önce çalışılan dönemi kapsıyorken, bu dönemi 2000 ve Eylül 2008 arasında çalışılan dönem takip ediyor. Maaşlara en az etkisi bulunan bölüm ise Ekim 2008 tarihinden sonraki çalışma dönemi olmakta.
Sabah’tan Faruk Erdem’in aktardığı habere göre, Orta Vadeli Program'da (OVP) yer verilen yeni emeklilik sistemi, bu yıl tamamlanmadan Meclis'e getirilecek.
FAZLA ÇALIŞANLAR YÜKSEK EMEKLİ MAAŞI ALACAK
Halihazırda uygulanan emeklilik sisteminde, prim gün sayısı arasında büyük farklılıklar olsa da aynı maaşı alan milyonlarca vatandaş bulunuyor. Bu durumun yarattığı adaletsizlik emeklilerin tepkisini çekerken, yapılacak iyileştirme ile daha fazla prim gün sayısına sahip olan emeklilerin maaşında yukarı yönlü bir güncellemeye gidilmesi planlanıyor.
Bu sistemle bir yandan kısmen de olsa bir adalet sağlanması amaçlanırken, bir yandan da emeklilik hakkı kazanmış vatandaşların daha geç emekli olmalarının teşvik edilmesi hedeflenmekte.
Erdem, emeklilik sisteminde planlanan değişikliklere ilişkin şu ifadelere yer verdi:
"EMEKLİ MAAŞI TUTARINI YÜKSELTMEK İSTEYENLER DAHA FAZLA ÇALIŞACAK
Günümüzde uygulanan üçlü aylık bağlama sisteminin değiştirilmesi gündemde. Üç dönem için farklı çarpanlarla hesaplanan aylıklar, tek bir formülle hesaplanacak. Bu sistemde prim miktarları kadar gün sayısının da dikkate alınacak olması, daha fazla çalışan ile az prim günü olanlar arasında fark yaratacak.
MAAŞ FARKLARI AZALACAK VE EMEKLİLER DAHA FAZLA KAZANACAK
Böylece, 3600 gün ile emekli olan biri ile 9000 gün ile emekli olan arasındaki maaş farkı azalacak. Daha fazla prim günü olanların maaşı yüksek olacak. Emekli aylığını artırmak isteyenler, çalışma hayatında daha uzun süre kalmayı tercih edecek. Yeni düzenlemeyle birlikte, emekli olanlar için kök aylık ve taban aylık gibi farklılıklar da ortadan kalkacak.
EMEKLİLİK ŞARTLARINDA YENİLİKLER BEKLENİYOR
Paketin içinde, gelecekteki emeklilik şartlarına dair yeniliklerin yer alması bekleniyor. Üzerinde çalışılan konulardan biri de ilk kez sigortalı olacak gençlerin emeklilik şartlarının belirlenmesi. Bu bağlamda, özellikle yaş şartlarının yeniden gözden geçirilmesi öngörülüyor; kadınlar için 60, erkekler için ise 65 yaş olarak belirlenmesi planlanıyor.
Yasa yürürlüğe girdikten sonra sigortalı olanlar, bu yeni düzenlemeye tabi olacak. Bu değişiklikle birlikte, sosyal güvenlik sistemindeki aktif-pasif dengesinin sağlanması hedefleniyor. Ancak bu konu üzerindeki çalışmalar hala devam ediyor.
İKİNCİ EMEKLİLİK SİSTEMİ DEVREYE GİRECEK
Orta Vadeli Program'da yer alan Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi, bu dönemde uygulanmaya başlayacak. Bu sistemle, çalışanlar için sosyal güvenliğin yanı sıra ek bir emeklilik imkânı sunulacak.
İŞVEREN VE DEVLET KATKI SAĞLAYACAK
Tamamlayıcı emeklilik sisteminde ödenecek primlere işveren ve devlet de katkı yapacak. Bu sistemden, mevcut sigortalıların yanı sıra çalışma hayatına geri dönmüş emekliler de yararlanabilecek. Böylece, mevcut emekliliklerinin yanında ikinci bir emekli maaşı alma imkânı elde edecekler."
