Trabzon'un en önemli iş kollarından biri olan bakıcılığı icra eden bakırcıların gün geçtikçe sayısı azalıyor. Geçtiğimiz yıllarda mutfak eşyası olarak kullanılan bakır eşyası artık tercih edilmeyen noktaya geldi. Trabzon Ortahisar İlçesi’nde bulunan bakırcılar çarşısında bakırcılık mesleğini yaşatan bakırcılar mesleğin sorunlarını anlattılar.
“Artık mesleğimiz ilgi görmüyor”
Bakırcılık mesleğini devam ettiren Yücel Çavuş mesleğe ilginin azaldığını ifade etti. Çavuş; “Babamın dedesi İstanbul da öğrendi bu mesleği. O getirdi buraya. Artık mesleğimiz eskisi kadar ilgi çekmiyor o yüzden alım-satım yapıyoruz. Bakırı levha halinde alıp onu bir objeye çevirmeye çalışıyoruz. Bu da büyük bir iş bu yüzden zorluklar yaşıyoruz.Bakırcılık mesleğine gençlerin ilgisi hiç yok bunu net bir şekilde söyleyebilirim. Fiyatlar, bakır borsasının dolara endekslenmesiyle oluşur. Doların artmasıyla birlikte 2 yıl içinde bakır fiyatı iki katına çıktı. Bakır ile yemekleri yapmanın daha sağlıklı olduğu söylenenler arasında. Bunu bizler değil onlar söylüyor. Bakır madeninden dolayı yemekler daha lezzetli yapar.
“Vatandaşlar çoğunlukla bakırlarını satmaya geliyorlar”
Bakırın bakımı zordur.Yani kalay önemlidir bakırda yoksa Allah korusun sağlık problemleri yaratabilir.Artık vatandaşlar çoğunlukla bakırlarını satmaya geliyorlar. Bizde bu yüzden babamla birlikte sadece alım-satım işine çevirdik yerimizi. Bakırın obje olarak çok çeşidi vardır. Saymakla bitmez. Güğüm, bakraç, tencere. Gördüğünüz gibi her yerde var.
“Mesleğimiz maalesef can çekişiyor”
Mesleğimiz maalesef can çekişiyor. Nedeni bu mesleğin diğer meslekler gibi cazip gelmemesi olduğunu düşünüyorum. Çocuğum olsa bu işi şu haliyle yapmasını istemem. Eski zamanlarda olsaydı, kesinlikle isterdim. Dünyanın en büyük çaydanlığı bizde, patentini de aldık. Babam yaptı. Zaten burada ki çoğu şeyi babam yaptı. Hepsinin bir anlamı var biri dünya barışı, biri EYOF için diğeri de aile soy ağacımız” ifadelerini kullandı.
Her Gün Zam
Ecevit İskender ise ham madde fiyatların yüksekliğine vurgu yaptı. İskender açıklamasında insanların Trabzon’u pahalı bulduğu için il dışından satın aldıklarını söyledi. İskender; “Mesleğe babam sayesinde başladım, burada büyüdüm. Bu mesleği ben çok seviyorum, üniversite mezunu olmama rağmen bu mesleği seçtim. İşi büyüttüm. En büyük sıkıntımız ham maddenin fiyatının sürekli artması, hiç aynı seyirde devam etmiyor. Her gün zam. Trabzon da bakırcılık mesleğine ilgi yok, çalışanlarımız hep ailemizden.
İmalat Çok Az
Zaten Trabzon da imalat çok az. Sanayi çok az. Biz çizimimizi yapıyoruz Gaziantep’ten yaptırıp, getirtiyoruz. Aslında en kaliteli bakır Trabzon da fakat insanlara pahalı geldiği için il dışından getirtiyoruz. Fiyatlar değişse bile vatandaş alışıyor. Çünkü çok ürün var almak isteyende fiyatına katlanıyor.Doktorlar, bakırın çoğu hastalığa iyi geldiğini söylüyor.
“Sedef hastalığına bakır çok iyi geliyor”
Mesela sedef hastalığına bakır çok iyi geliyormuş. Bakır içine suyu koyduğunuz zaman 6-8 saat aralığında suyu arıttığı söyleniyor. Özellikle lezzet açısından bakır diğerlerine göre çok farklı, bakır çok iyi bir iletken olduğu için bütün yemeği aynı oranda pişiriyor.Bakır bir kere çok otantiktir. İnsanlara eskileri hatırlatıyor. Son dönemlerde de dekoratif amaç ile de kullanılıyor. İnsanlar çeyizine bakır koyuyor artık. Şıksa insanlar alıyor.Bakırın en büyük sorunu kalaylamak, insanlar zehirleniriz diye korkuyor. Aslında yılda 1-2 kere kalaylasan bir şey olmaz. Şu ana kadar bakırdan zehirlenen görmedim. Mesele çay ocaklarında çay içenler, orada ki çay kazanlarının içi bakıdır ve kalay atılmaz. Şimdiye kadar zehirlenen olduğunu görmedim. Öyle olsa bir akşamda bir kahvehane de 200 kişi zehirlenir.
“Bir dönem insanlar bakırlarını hep sattı.”
Bir dönem insanlar bakırlarını hep sattı. Çünkü eskiden her şey bakırdı. Çelik çıkınca herkes bakırlarını sattı şimdi de diyorlar ki keşke satmasaydık. Tabii çelik, bakırdan daha çok satılıyor ama bizim de müşterilerimiz var. Bir gelişme olmayınca sıkılırsın. Devamlı değişken olması gerekiyor. Bakır biten bir şey değil ki ama mesleği yapan yok. Ama son dönemlerde ilgi arttı. Nedeni bu Osmanlı dizileridir. İnsanlar orada görüyor. Canı çekip buraya almaya geliyor. Benim bir tane erkek yeğenim var, mesleği yapsa da yapmasa da bu işi öğreteceğiz bir mesleği olsun. İsterse üniversite okusun, yapmak istiyorsa bu işi yapsın. Ben öyle yaptım. Eğer benim çocuğumda olursa ve bana benzerse bu işi yapar. Üniversite okuyup kazanacağı parayı bu meslekten kazanabilir” diye konuştu.
Burak YILDIRIM- Taşkın ZENGİN
