Besin Zehirlenmelerinin Belirtileri
Besin zehirlenmeleri, kusma, ishal, mide ağrısı, ateş ve genel halsizlik gibi belirtilerle kendini gösterir. Bu zehirlenmeler, sıcak hava koşullarının bakteri ve diğer mikroorganizmaların hızla çoğalmasından kaynaklanır. Genellikle hafif seyirli ve kısa süreli hastalıklar olsa da, bazı durumlarda daha ağır seyredebilir.
Besin Zehirlenmesine Neler Neden Olur?
Besin zehirlenmesini önlemek için gıdaları doğru şekilde hazırlamak ve saklamak büyük önem taşır. Bakteriler besinlere hasta ya da taşıyıcı insan yoluyla bulaşabildiği gibi, temiz bir yiyeceğe bakteri içeren etmenlerden bulaşma yoluyla da geçebilir. Bu tür çapraz bulaşmalar, eller, araç gereçler, gıda doğrama tahtaları, mutfak tezgahları, mutfakta kullanılan bez ve süngerler, giysiler, öksürme ve hapşırmadan kaynaklanan damlacıklar gibi etmenlerle gerçekleşebilir.
Besin Güvenliği İçin 5 Kural
1. Temizlik Kişisel hijyenin yanı sıra kullanılan araç gereçlerin temizliği ve dezenfeksiyonu ile yiyecek üretilen tüm alanların temizliğine özen gösterilmelidir. Çiğ besinlere dokunduktan sonra ellerin uygun şekilde iyice yıkanması, başta çiğ tavuk olmak üzere et, balıkla temas eden tüm yüzeylerin ve araç gereçlerin her kullanım sonrasında bol sıcak deterjanlı suyla yıkanarak dezenfekte edilmesi gerekmektedir.
2. Pişmiş Besinlerle Çiğ Besinlerin Ayrılması Çiğ et, kümes hayvanları ve deniz ürünlerinin, pişmiş ürünler ve salata gibi çiğ tüketilen diğer besinlerden ayrılması gereklidir. Çiğ besinlerin hazırlanmasında kullanılan bıçak ve kesim tahtalarının farklı olması, tüketime hazır besinlerle çiğ besinlerin birbirinden ayrılacak şekilde saklanması önemlidir.
3. Uygun Pişirme Bozulma açısından potansiyel tehlikeli besinler olarak belirtilen et, süt ve yumurta gibi besinlerin biyolojik tehlikelerin yok edilmesi için uygun sıcaklık ve sürede pişirilmesi gerektiği vurgulanmaktadır.
4. Gıdaların Uygun Sıcaklıkta Saklanması Patojenlerin çoğalmasını önlemek için besinlerin uygun ortam, süre ve sıcaklıklarda depolanması gerekmektedir. Et ve süt gibi potansiyel riskli besinlerin, hazırlık aşamasında buzdolabının dışında en fazla 2 saat bekletilmesi gerektiği belirtilmektedir. 2 saatten fazla buzdolabı dışında kalan potansiyel riskli besinler tüketim için güvenli değildir.
5. Güvenilir Ham Madde ve Su Kullanımı Besinlerin hazırlanmasında temiz su kullanılması, güvenilir kaynaklardan taze ve sağlıklı besin seçilmesi, pastörize ve sterilize süt gibi güvenli hale getirilmiş ürünlerin tercih edilmesi gerekmektedir. Ayrıca, dondurulmuş besinlerin buzdolabı sıcaklığında, orijinal ambalajı içinde akan soğuk su altında veya mikrodalga fırınlarda çözdürülmesi ve bir kez çözdürülmüş besinlerin tekrar dondurulmaması önemlidir.
Sonuç
Besin güvenliğini sağlamak için bu 5 kurala dikkat edilmesi, yaz aylarında artan besin zehirlenmelerini önlemede etkili olacaktır. Sağlık Bakanlığı, vatandaşların bu kurallara uymalarını ve hijyen konusuna özen göstermelerini tavsiye etmektedir.
