Öfke her insanın yaşamış olduğu duygu kavramlarından bir tanesidir. Fakat bu duygu kontrol edilemeyecek kadar ilerlediğinde birtakım problemlere neden olabilmektedir.Oysa öfke sağlıklı bir duygudur.
Rosenberg'in belirttiği gibi öfke, kabul edilirse ve anlaşılırsa çok değerli bir araç olabilir. Öfkeyi kontrol edememek, öfkelendiğinde ne yapacağını bilememek kişinin destek alarak, kendisini geliştirerek çözüm bulabileceği bir durumdur. Ancak görünen o ki birçok kişi yardım almaktan ziyade öfke kontrol problemini kabul etmekten, anlamaktan kaçınarak öfkeyi bastırmaya, görmezden gelmeye çalışmaktadır. Bu yazıda kişinin öfke duygusunu ortaya çıkaran fikirlerini kontrol altına alabilmek, bireyin öfke duygusu ile başa çıkabilmesinin yöntemlerini öğretmek, öfkeye sebep olan fikirlerin değişmesini sağlamak ve karşılaşmış olduğumuz sorunları öfkeyle çözme alışkanlığını sonlandırabilmeyi ele alacağız. Öfke genellikle vücudun ‘’savaş ya da kaç’’tepkisini tetikleyen olaylara verdiği karşılıktır.Kişileri öfkelendirecek birçok farklı stres etkisi olabilir.Öfke duygusu bireyin kontrolünden çıktığında hayatının pek çok yerinde yıkıcı etkiler bırakabilmektedir.Bunlar, iş hayatı, arkadaşlık ilişkisi, aile ilişkisi gibi pek çok ilişkilerde yıkıcı bir sürece gelebilmektedir.Peki aşırı öfkemizin sebepleri neler olabilir?.İnsanın ilişkilerinin var olduğu ve iletişimin yanlış yaşandığı her ortamda öfke duygusunun yaşanması söz konusu olabilir.Kişileri öfkelendirecek birçok farklı tehdit unsuru olabilir.Kişinin bedensel güvenliğine yönelik yeterli ve güçlü hissedememesi, çaresizlik, hayattaki hayallerini ve beklentilerini yeterince gerçekleştirememek, kendisinin, çevrenin veya toplumun beklentilerine uygun bir karaktere sahip olmamak gibi sebeplerle kişi kendine yönelik öfke hissedebilir. Sevilmemek, önemsenmemek, fikirlerinin sorulmaması, ihtiyaç ve isteklerini ifade edememek, bastırılmışlık, küçümsenmişlik, başkaları tarafından engellenmek gibi sebeplerle kişi diğerlerine karşı öfkeli olabilir. Hayatta beklediği adaleti bulamamak, ekonomik sorunlar, savaşlar, açlık, hayatta ne yaparsa yapsın istediği amaçlara ulaşamayacğı düşüncesi, kendisinin sahip olduğu problemler veya sahip olamadığı şeyler gibi sebeplerden kişi öfkeli olabilir. Bu süreçte bireyler endişelenmemelidir sürecin kontrol altına alındığında sağlıklı bir şekilde yönetebileceklerini bilmelidirler.Bireyler öfkenin geçici bir duygu olduğunu kabul etmelidir.Kontrol edilebildiğinde yararlı ve eğitici bir duygu haline getirilebilir.Öfke kontrolünde temel amaç şiddet duygusuna, saldırganlığa, şiddete dönüşmeden öfkeyi bir pozitif enerji kaynağına dönüştürebilmektir.
Öfke Yönetimi Stratejileri;
Süreçle ilgili tetikleyicileri belirleyin;Kişinin her şeyden önce özeleştiri yapabilmeyi bilmesi gerekir. Suçlu olabilir miyim, nerede hata yapmış olabilirim ve ne yapabilirim diye düşünmesi gerekir.Öfkenizi tetikleyen durum veya olayları kaydetmek için bir günlük tutabilirsiniz.
Derin Nefes Alma ve Gevşeme Tekniklerini Uygulayın;Biliyorsak nefes alma egzersizlerini yapmayı düşünmeliyiz, bazen bu yoga, kas gevşeme egzersizleri, farkındalık egzersizleri şeklinde de düşünülebilir.
Süreçle ilgi mola verin;Öfkemizi kontrol edebilmek için eğer duygunuzu kontrol edemiyorsanız, ortamdan uzaklaşınız.Öfkenize sebep olan konuyu, daha sonra tekrar değerlendirin,ön yargılarımız devreye girip analitik düşünmekten uzaklaşabiliriz.
İletişim;Karşımızdaki insana o anki duygularımızı kırıcı ve yıkıcı olmadan aktararak, konuşmanın bitirilmesi gerektiği veya konunun değiştirilmesi gerektiğini hatırlatmalı ve empati yapabilecek bir karşı taraf varsa yardımını isteyebiliriz.
Fiziksel Aktivitelere Katılın;Dikkatimizi başka yöne çevirmek, hoşlandığımız bir şey ile uğraşmak gibi dikkat dağıtıcı yöntemleri deneyebiliriz.Düzenli egzersizler ve hobilere yönelme öfke ve gerginliği azaltabilir.
Destek arayın;Öfkenizi kendi başınıza yönetmekte zorlanıyorsanız, arkadaşlarınızdan, ailenizden ve profesyonel bir danışmandan destek isteyin. Duygularınızı ifade etmek süreç içinde destekleyici unsurların yer alması daha kolay yönetebilme adına güvenli bir alan sunar.
Öfke yönetiminin karmaşık bir süreç olduğu unutulmamalıdır. Öfkeyi dengede tutmak için öfkenin altında yatan sebepleri bulmak çok önemlidir.Bu yönde kişiselleştirilmiş stratejiler geliştirmek önemlidir.Terapi ve psikolojik destek ,öfke yönetimine yardımcı olabilir.
Detaylı bilgi ve iletişim için
[email protected] veya psk.asenacelep adresinden benimle iletişime geçebilirsiniz.