Tükürük bezi taşları, özellikle çene altı ve yanak bölgesindeki tükürük bezlerinde, tükürük salgısının yoğunlaşması sonucu oluşur. En fazla 30-60 yaş arası erkeklerde görülür. Yetersiz sıvı alımı, enfeksiyonlar, ilaç kullanımı ve kanal darlıkları taş oluşumuna zemin hazırlayan faktörlerdir. Bu taşların tipik belirtisi, yemek yediğinde bezde şişlik ve ağrı meydana gelmesidir.
Tedavi Edilmediğinde Ciddi Enfeksiyonlara Yol Açabilir
Tükürük bezindeki taş, tükürük salgısının dışarı atılamaması nedeniyle enfeksiyona yol açabilir. Bakteriyel tükürük bezi iltihabı, bu enfeksiyonun en yaygın sonuçlarından biridir ve şiddetli ağrı, ateş ve aşırı şişlik gibi belirtilere yol açabilir. Tedavi edilmezse, derin boyun enfeksiyonlarına kadar ilerleyebilir.
Cerrahi Müdahale Gerektiren Durumlar
Taşın boyutu küçükse, tedavi olarak ağrı kesiciler, bol sıvı alımı ve sıcak kompresler önerilir. Ancak taş büyükse veya bezin içine yerleşmişse, cerrahi müdahale gerekebilir. Bu durumda, taşın çıkarılması için sialendoskopi adı verilen bir yöntem kullanılır. Kamera sistemiyle yapılan bu işlemde, herhangi bir kesi yapılmaz ve taş küçük parçalara ayrılarak çıkarılır.
Sialendoskopi ile Taşın Çıkarılması ve İyileşme Süreci
Sialendoskopi, tükürük bezi kanallarını milimetrik boyutlarda kontrol etme imkanı sunar ve taş çıkarma işlemi sırasında dikiş veya kesiye ihtiyaç duyulmaz. İyileşme süreci oldukça hızlıdır ve hastalar genellikle aynı gün içinde taburcu edilir. Ancak büyük taşların havalı kırma tekniği ile küçültülmesi gerektiği durumlarda işlem süresi uzayabilir.
Açık Cerrahi Müdahale Seçenekleri
Bazı durumlarda, sialendoskopi ile taş çıkarılamaz. Bu durumda açık cerrahi yöntemler devreye girer. Özellikle taş tükürük bezi içinde büyükse veya enfeksiyon nedeniyle bez işlevini yitirmişse, cerrahi müdahale gerekebilir. Tükürük bezi tamamen çıkarılabilir ve iyileşme süreci birkaç gün sürebilir.
