Trabzon, insan kaynağı bakımından oldukça bereketli bir yapıya sahiptir. Alanında zirve şahsiyet olmuş birçok kişi bu şehirde doğmuş ve yetişmiştir. Bunlardan biri de Mustafa Reşit Tarakçıoğlu’dur.
Mustafa Reşit Tarakçıoğlu 1892’de Trabzon’un Kindinar (Bahçecik) Mahallesi’nde dünyaya gelmiştir. Henüz 5 yaşında iken Tabakhane Mahallesi’ndeki Sıbyan Mektebi’ne gitmiş burada 1 sene okuyup Kuran-ı Kerim’i öğrendikten sonra Şirin Hatun Mektebi’ne geçmiş, ardından İmaret (Hatuniyye) Mektebi’ne devam etmiştir.
Trabzon Mekteb-i İdadisine (Trabzon Lisesi) geçen Tarakçıoğlu, 1911 Yılında İstanbul Dâr-ül Muallimine (Yüksek Öğretmen Okulu) girdi fakat Balkan Savaşı çıkınca gönüllü asker olarak cepheye gitmek zorunda kaldı.
Cihan Harbi çıkınca tahsilini yarım bırakarak ihtiyat zabiti (yedek subay) olarak Erzincan’a gitti. 1916 yılında Dâr-ül Muallimîn’in Tabibiye (Biyoloji) bölümünden mezun oldu.
Tarakçıoğlu, 1918 yılında evlenmiş bu evlilikten Sadakat (1922), Selçuk (1926), Işık (1928), Türkan (1933) adlarında dört kızı ve Özdemir (1923) adında bir oğlu dünyaya gelmiştir.
Tarakçıoğlu, öğretmenlik mesleğine başlamış İzmir, Denizli ve Trabzon Sultanilerinde görev yapmış, Kurtuluş Savaşı'ndan sonra Kemerkaya Mahallesindeki Rum Kolejine (Şimdiki Kanuni Anadolu Lisesi) Trabzon Muallim Mektebine müdür olmuştur.
Mustafa Reşit Bey’in en önemli yanlarından biri de cemiyetçi bir kişi oluşuydu. Zira kendisi Trabzon Müdafaa-i Hukuku Milliye Heyetinde bulunmuş, 1924 yılında Trabzon Türk Ocağı’nı kurarak, 1926’ya kadar bu kurumun başkanlığını yapmıştır.
Çeşitli vilayetlerde Maarif Eminliği, Milli Eğitim Müdürlüğü gibi görevlerde bulunan Tarakçıoğlu, 1943 sonrasında siyasete adım atmış ve 1946 seçimlerinde CHP’den Trabzon Milletvekili seçilmiştir.
Tarakçıoğlu, en büyük sürprizi ise 1950 sonrasında yapmış ve aldığı kararla Trabzon kamuoyunu adeta şok etmiştir. 1950 seçimleri sonucunda meclise CHP’den giren Tarakçıoğlu, ani bir kararla uzun yıllardır içinde bulunduğu CHP’den ayrılarak DP’ye geçmiştir. Bu kararı, Trabzon’da uzun tartışmalara neden olmuştur.
1954 ve 57 yıllarında da DP listelerinde yer alan Tarakçıoğlu’nun milletvekili bulunduğu sırada yaptığı en önemli ve unutulmaz icraat Karadeniz Teknik Üniversitesi’nin kurulması olmuştur.
27 Mayıs 1960 müdahalesinin ardından diğer DP’li vekiller gibi Yassıada’ya hapsedilen ve burada idamla yargılanan Tarakçıoğlu, kendisine yöneltilen suçlamaları cesur bir şekilde reddetmiştir.
Fakat Yassıada’da bulunduğu sırada sağlık sorunları yaşamaya başlamıştır. Yapılan sözde duruşmaların ardından 5 yıl hapis cezasına çarptırılan Tarakçıoğlu, cezasını çekmek için Kayseri’ye gönderilmiştir. Fakat rahatsızlığı ilerleyince Ankara’ya getirilmiştir.
Bir yandan mahkûmiyet yaşarken diğer yandan hastalıkla mücadele eden Tarakçıoğlu’nun cezası ertelenmiştir. Bunun üzerine darbenin ardından ilk kez 13 Mayıs 1962’de Trabzon’a dönen Tarakçıoğlu, memleketinde büyük sevgi gösterileri ile karşılanmıştır.
Trabzonluların adeta bağrına bastığı Tarakçıoğlu’nun, 1966’da çıkan bir yasa ile Yassıada’da aldığı mahkûmiyeti ortadan kaldırılmıştır. Siyasi yasaktan kurtulan Tarakçıoğlu, 1969’da tekrar hastalanmış ve Ankara’da tedavi gördüğü sırada 24 Ekim 1969’da hayata veda etmiştir.
Mustafa Reşit Tarakçıoğlu eğitimci ve siyasetçi kimliğinin yanında aynı zamanda bir yazar idi. Zira çok sayıda eser kaleme alan Tarakçıoğlu gazete ve dergilerde makaleler yazmış, birikimini toplumla paylaşmıştır.
Tarakçıoğlu’nun kaleme aldığı kitaplar arasında en bilineni ise Trabzon’un Yakın Tarihi adıyla KTÜ tarafından basılmıştır.
Trabzon’un bu değerli evladını saygı ve rahmetle anıyorum.