Trabzon’un eldeki son umudu fındık hasadı nihayet başladı.

Ancak fındık üreticisi kadar fındık işçisi de keyifsiz bir ortamda kolları sıvadı. Fındık taban fiyatının bunda elbette payı büyük. Fındığın toplanıp çuvallanarak tüccarda son bulmasına kadar binbir eziyeti içermektedir. Akşama kadar yarı aç fındık dallarına asılan yevmiyeci akşamı nasıl edeceğini düşüne dursun fındık üreticisi kara kara düşünmektedir.

Bu yılki fındık fiyatının 100 liradan aşağı olmayacağı beklentisi sonrasında fındığa verilen 74 liralık  baş fiyat her yıl olduğu gibi bu yıl da fındık üreticisini hüsrana uğrattı. Çünkü bu fiyat Giresun fındığı için geçerli. Yıl boyunca sürdürülen eşkin budama, ayıklama, seyrekleme, gübrelemenin yanısıra toplanan fındığın harmana serilmesi ile birlikte başlayan kurutma süreci bir başka alem. Kaldı ki harmanlama sonrasında podosa vurulması ve son kez kontrolden geçirilerek kurtlu, kalitesiz ve karambuklu fındıkların temizlenerek çuvallanması sonrasında satış için gün bekleme gibi bir başka sorun üreticiyi beklemekte. Nihayet binbir çile ile satış için uygun hale getirilen fındıkta üreticiyi bu kez pusuda tüccar beklemekte ki, belki de üretici için en önemli engel budur.

Tüccar fındığı nasıl bedavaya kapatacağının peşinde. Trabzon fındığı Ferro şirketine devredilmiş durumda. Yani fındık taban fiyatını kendi istediği gibi ayarlayacak. Bu bağlamda aklıma geçmişte tütünde Reji idaresinin yaptıkları geldi. Bilindiği üzere Reji idaresi izlediği politikalar sonrasında tütünü bitirmişti. Ferroya fındığını satamayanları tüccar pusuda beklemektedir. Dara, randıman, satılacak ürünün türü, nem durumu gibi faktörlerden geçirilen fındık yine de yüz ak etmiyor zira tüccar bu kez son öldürücü hamlesini gerçekleştirerek üreticiye ürününü emanete bırakması teklifini getiriyor.

Üretici görünüşte ürününü satıp ferahlayacağım diye düşünürken, bu kez acaba fındık fiyatları ne zaman yükselir, ne kadar olur gibi örtülü bir kabus sendromu yaşar.  Bu arada dudaklarında bir mırıltı belirir: Satmak mı zor, satmamak mı? Satsa yok pahasına.

Ürününü satacak, satmaması durumunda fındık işçilerinin yevmiyeleri var, gübre, biçim parası var. Aşağısı sakal, yukarısı bıyık misali her yönde kendini çıkmaz sokakta bulan fındık üreticisi. Bu çıkmaz döngü kaçıncı kez tekrarlanacak, üretici isyanları oynayacak?